Coöperatieve bordspellen: een heerlijk alternatief voor ‘elkaar inmaken’
Bordspelletjes doen is leuk. Helemaal in deze periode vol feestdagen met familie en lange, donkere avonden. Ik heb echter lang niet altijd zin in ‘elkaar inmaken’. Waarom moet ‘samen’ altijd ‘tegen elkaar’ zijn? Leuk voor de afwisseling zijn de vele coöperatieve spellen die er te koop zijn. Wij hebben best veel van zulke samenwerkingsspellen in de kast en ik zet onze ervaringen graag voor je op een rijtje.
Samen een spel doen is gezellig!
Coöperatieve bordspellen passen zo goed bij de huidige zeitgeist dat het mij verbaast dat er niet veel meer aandacht en markt voor is. Misschien dat de huidige hype omtrent ‘hygge’, Deense gezelligheid en knusheid, daar nog verandering in gaat brengen, want bordspelletjes zijn natuurlijk waanzinnig ‘hygge’. En zo uniek is het niet. Ik heb jarenlang D&D gespeeld waarmee je je juist door samenwerking met je team door grotten en dorpen vol goblins en trollen werkt. Ook diverse computerspellen zijn juist zo leuk omdat ze een co-op optie hebben. Samen spelen om een doel te bereiken: prachtig!
Kinderspel Max: de hongerige, chagrijnige kater
Het eerste coöperatieve bordspel dat wij ooit kochten was Max de Kat van Zonnespel / Sunny Games. De samenvatting: Vogel, muis en eekhoorn zijn op weg naar hun holletje in de boom. Max de kat heeft honger en zit achter ze aan! De spelers zorgen samen voor de kleine diertjes. Het spel is voor kinderen vanaf 4 jaar: volwassenen zullen vrijwel altijd kunnen winnen (is onze ervaring). Maar indien nodig is het spel gemakkelijk wat moeilijker te maken. Ook heerlijk voor de nog korte aandachtspanne van kleuters: een potje duurt slecht 10 minuten. En die kat is zo lekker nurks!
Antarctica: zeehonden en pinguïns redden
Een ander spel van Zonnespel / Sunny Games in onze kast met spelletjes is Antarctica. Hiervoor moet je wel wat ouder zijn: vanaf een jaar of 10 is het leuk. Je begint met een Zuidpool vol ijs en babypinguïns en babyzeehonden. Elke ronde brokkelt het ijs verder af en groeien de dieren een stukje verder op. En er liggen ook nog jagers en vissers op de loer… De bedoeling is om er samen voor te zorgen dat de zeehonden en pinguïns volwassen kunnen worden zonder te verdrinken of gevangen te worden. De regels zijn zoals de regels van 999 games: op het eerste oog gruwelijk complex, maar als je het een keertje gespeeld hebt zo klaar als een klontje. Wij vonden het wel behoorlijk moeilijk om de dieren in leven te houden. Blij dat ik geen zeehond ben.
Voorkom een wereld vol oorlog met de Earth Game
Helemaal een uitdaging waar je wel even mee zoet bent verzorgt de Earth Game. Een soort Risk, maar dan ook weer helemaal niet. Elk fictief continent krijgt per kwartaal een aantal uitdagingen voor de kiezen, zoals een stagnerende economie of interne conflicten of natuurrampen. Gezamenlijk moet je de resources die je hebt, zoals handelsverdragen, VN-machten en educatie slim verdelen en zo maar hopen dat de brandhaarden overal binnen de perken blijven. Je hebt een denkbeeldig jaar de tijd en je gezamenlijke eindscore vertelt je hoe groot de kans op een wereldwijde oorlog uiteindelijk is. Stressvol en spannend! Wel ook een beetje knullig materiaal met kartonnen kaartjes en mogelijk een beetje gedateerd. Maar het laat je zeker voelen hoe moeilijk global politics is.
Groene Voeten Spel: jezelf en elkaar uitdagen duurzamer te leven
Iets luchtiger, maar in de basis net zo serieus is het Groene Voeten Spel, waar ik al eerder een artikel over schreef. Dit kaartspel speel je met 2, 3 of 4 personen. Of eventueel met teams. Het is een spel met verschillende soorten kaarten, waaronder basisbehoeften (zoals drinkwater), groene-voeten-kaarten (zoals ‘afval scheiden’) en grote-voeten-kaarten (zoals ‘een nieuwe tv kopen’). Het doel van het basisspel is om alle 7 basisbehoeften te verzamelen en ondertussen vooral groene-voeten-kaarten uit te leggen en zo min mogelijk grote-voeten-kaarten. Je kunt het spel zowel competitief als coöperatief spelen en zult geheid in boeiende discussies over ‘groener leven’ terecht komen. Een aanrader voor met vrienden en een fles wijn.
Met de kinderen tegen de kraai: Boomgaardje
Ik sluit af met onze laatste aanwinst: Boomgaardje van Haba. Met dit dobbelspel in combinatie met een stukje memory neem je het samen op tegen een hongerige kraai. Lukt het om de kersenboom leeg te plukken voordat de kraai erin springt? Wij vonden dit verrassend moeilijk; wat een rotbeest, die kraai. Vanaf een jaar of 3 zou je het kunnen gaan proberen. Een potje duurt maximaal 10 minuten.
Samenwerken is leuk én belangrijk
Onze ervaring is dat er vaak wel een eco-ondertoon in coöperatieve spellen zit, maar zeker niet per se. Ze zijn er met en zonder, en zeg nou zelf: samen een klimaatramp tegenhouden is toch (in potentie) veel leuker dan een megarijke tycoon worden? Vooral de coöperatieve spellen voor jonge kinderen vind ik een uitkomst: die arme kleintjes moeten al zo presteren in onze competitieve samenleving. Terwijl samenwerken nou juist zo belangrijk is! Probeer daarom vooral eens een coöperatief spel uit met je kind, gezin of familie. Als je een beetje rondneust op Google, zul je ontdekken hoeveel spellen er te koop zijn. Zo kan het dus ook!
