Moestuinieren in de herfst en de winter? Tijd voor uien en knoflook!
Het is al weer november, volop herfst, de bladeren vallen, het is overdag nog een beetje zonnig, maar er is al kans op nachtvorst. De moestuin is nu leeg op wat verdwaalde boerenkool en prei na. Herfst en winter zijn geen seizoenen om uitgebreid in de moestuin bezig te gaan, maar betekent dat dan ook dat je tot maart tegen een kale, zwarte vlakte aan moet kijken, waar eens de boontjes welig tierden? Dat hoeft niet!
Wat kan er nog geplant worden in de moestuin? Wat dacht je van uien en knoflook? Plantuitjes en plantknoflook zijn op dit moment nog volop verkrijgbaar. Het lijkt misschien dat dat niet kan, dat dacht ik vroeger ook. Die plantuitjes vriezen toch dood in de winter? Dat gebeurt dus niet, en eigenlijk is dat wel logisch. Ook bloembollen zijn ui-achtigen en die worden bij voorkeur in het najaar geplant en bloeien het volgende voorjaar naar hartelust. Dus waarom zouden uien die je gaat opeten niet ook in het najaar geplant kunnen worden?
Dat gaat dan ook prima. Er is echter wel een klein verschil: bloembollen worden bij voorkeur vrij diep geplant, omdat muizen dol zijn op tulpenbollen. Zo dol, dat ze bij mij wel eens alle geplante tulpenbollen hebben opgegeten; een prijzig diner. Tegenwoordig plant ik ze 3 hoogtes van de bol diep, dus als de bol 5 cm is, wordt hij 15 cm diep geplant. Dat zal de muizen leren, daar komen ze niet bij! Bij plantuitjes hoeft dat niet (blijkbaar houden muizen niet van ui), je kunt ze gewoon in de grond drukken, het puntje mag er zelfs nog uit steken.
Knoflook is ook familie van de uien en kan ook prima voor de winter geplant worden. Overal lees je dat je gewoon teentjes knoflook in de grond kan drukken en dat dat dan knoflookbollen gaat opleveren. Dat klopt niet helemaal. Bij mij groeiden er wel groene slierten uit de teentjes (ook lekker in de sla), maar knoflookbollen, ho maar.
Op de streekmarkt op landgoed Verhildersum in Leens leerde ik van een zeer ervaren moestuinierster hoe dat komt. Om het volgend jaar echt knoflookbollen te kunnen oogsten, is het noodzakelijk dat er nog worteltjes aan de knoflookbol zitten. Die knoflookbol haal je uit elkaar en je zorgt er voor dat aan elk te planten teentje nog wat worteltjes zitten. Gewoon in de grond drukken, iets dieper dan de uitjes, en klaar is Kees!
Wat is het voordeel van het planten van uien en knoflook voor de winter? Heel eenvoudig en logisch: net zoals de bloembollen, die bij het eerste glimpje warmte beginnen uit te lopen, is dat bij uien ook zo. Resultaat? Je kunt veel eerder oogsten, dan bij planten in het voorjaar, en ik heb horen zeggen, dat ze ook minder snel gaan bloeien, oftewel doorschieten.
Nog een voordeel: bij een zachte winter zie je de hele winter alvast iets fris groens in de moestuin staan, want vaak beginnen ze al in het najaar te groeien. Als ik dat zie, duurt de winter minder lang. Alsof ze willen zeggen: het wordt wel weer voorjaar en dan kun je weer lekker bezig met moestuinieren.
Bedankt Elisabeth, ik ga dat meteen doen, Red Baron en de knoflook zet ik eerst op water zodat ze wat worteltjes krijgen. Ben benieuwd.