In Nederland en België zie je van oudsher veel beukenhagen, omdat ze makkelijk in haagvorm te snoeien zijn en ook in de winter grotendeels dicht blijven en dus wind en kou tegenhouden. Groenblijvende hagen doen dat natuurlijk ook, maar die zijn meestal uitheems en niet iedereen vindt ze mooi. Wil je een beukenhaag aanplanten, dan kom je snel op de vraag of het een haag van beuk of een haag van haagbeuk moet worden. Dat lijkt misschien hetzelfde, maar de haagbeuk is geen beuk al lijkt het er wel op. Wat zijn de verschillen tussen een beukenhaag en een haagbeukenhaag? En wat zijn de voordelen en nadelen van beide? En welke kun je het beste kiezen?
Onbehandeld hout in de buitenlucht houdt het niet lang vol. De meeste houtsoorten uit de bouwmarkt zijn binnen 10 jaar doorgerot. Zonde. Je kunt het hout dus beter beschermen tegen weer en wind. Dan blijft het langer mooi en hoef je niet elke paar jaar een nieuwe schutting te bouwen. Koop je geïmpregneerd hout, dan is het langer beschermd, maar lekken er giftige stoffen uit het hout je (moes)tuin in. En de meeste soorten verf en beits bevatten stoffen die wel je hout beschermen maar niet je tuin. Dat wil ik niet in mijn tuin hebben en zeker niet in de verhoogde bakken van mijn moestuin. Lijnzaadolie lijkt de meest milieuvriendelijke optie. Maar werkt het?
Nog maar een paar weken geleden schreef ik een recensie over ‘Praktisch handboek voedselbossen’ van Martin Crawford. Inmiddels ligt ‘Voedselbos – Inspiratie voor ontwerp en beheer’ van Madelon Oostwoud voor mijn neus. Je zou bijna denken dat voedselbossen een trend beginnen te worden in de Benelux! Is er plek voor meerdere boeken over voedselbossen in het Nederlands? Heb je aan een van de twee boeken genoeg of vullen ze elkaar aan? Hoe is de opbouw, inhoud en opmaak van dit boek over voedselbossen in België en Nederland? In deze recensie geef ik antwoord op die vragen.
Eikenprocessierupsen kunnen een ware plaag vormen. Omdat ze vaak in grote groepen samen in een boom zitten kunnen ze die helemaal kaal vreten. En de brandharen of netelharen op de rups zien er zacht uit, maar kunnen flinke jeuk en huidirritatie veroorzaken. Geen wonder dat processierups bestrijden populair is zodra die ergens opduikt. Met grote stofzuigers worden ze uit de bomen gezogen en soms wordt er gif gebruikt. Maar dat kan ook anders. Heb je een eik in de tuin of in de buurt dan is er veel wat je kunt doen om een plaag van eikenprocessierups te voorkomen. Door natuurlijke vijanden te lokken en zo te voorkomen dat ze een plaag kunnen vormen.
De zomer van 2018 was een van de droogste en zonnigste zomers ooit gemeten in Nederland. Niet alleen viel er nauwelijks regen, het waaide ook regelmatig waardoor planten en de grond nog sneller uitdroogden. Veel planten hadden het moeilijk en moesten met gietertjes water en tuinsproeiers in leven worden gehouden. De verwachting is dat droge periodes door klimaatafbraak droger worden en buien korter en natter. Heb je een tuin, dan kun je nu al veel doen om je planten en de bodem klaar te stomen voor ons nieuwe klimaat. Gelukkig is dat niet moeilijk. Al kost het wel tijd. Maak van de bodem een grote spons die regenwater in periodes met veel regen snel opneemt, en het water in droge periodes weer langzaam loslaat. Dat scheelt straks een hoop slap hangende plantjes en gietertjes met water!
Al jaren geldt “Creating a Forest Garden, Working with Nature to Grow Edible Crops” van Martin Crawford als hét standaardwerk over voedselbossen in een gematigd klimaat. Crawford heeft een indrukwekkende ervaring en het boek staat vol slimme theorieën, handige plantenlijsten en praktische adviezen. Voedselbossen zijn hot in Nederland en België en veel voedselboswachters hebben het boek dan ook in de kast staan. Uitgeverij Schildpad Boeken vond het tijd voor een vertaling en bracht die onlangs uit onder de titel “Praktisch Handboek Voedselbossen – ontwerp, aanleg en onderhoud van een eetbare bostuin”. Ze stuurden mij een recensie-exemplaar. Is de vertaling net zo goed als het origineel? En wanneer moet je het boek kopen (en wanneer niet)? Hier mijn recensie.
Als je een boom of struik in je tuin plant, wil je natuurlijk dat die snel aanslaat, niet doodvriest of uitdroogt en voldoende voeding krijgt om snel gezond te groeien. De beste manier om dat te doen is met sheetmulchen. In dit artikel leg ik uit wat sheetmulchen is, hoe het werkt en laat ik zien dat je op deze manier je planten een kickstart kunt geven met minimale moeite en kosten.
Wie een boek over ontwerpen op basis van permacultuur openslaat, komt al snel een verhaal over microklimaten tegen. Je zult lezen dat het voor en tegen een muur op het zuiden zoveel warmer wordt, dat een plant zich daar als een plant in Frankrijk voelt. Een mooie plek voor een vijg of wilde citroen. En een plek in de luwte houdt warmte en vocht beter vast dan een plek in de wind. Als je een ontwerp maakt is het dus slim om eerst de bestaande microklimaten te observeren en de planten op de juiste plekken te zetten. Nog leuker wordt het als je zelf microklimaten kunt creëren. Met een windsingel kun je luwte creëren. En met een “sun trap” kun je de zon vangen en de wind buiten sluiten om een warmer gebied te maken in je tuin voor het telen van gewassen, het beschermen van soorten die gevoeliger zijn voor vorst of voor soorten die het beter doen met wat meer warmte. Ik ging aan de slag met een sun trap als onderdeel van ons voedselbos. Benieuwd waar ik tegenaan liep, welke keuzes ik heb gemaakt en naar mijn uiteindelijke ontwerp? Lees dan verder.
Er zijn veel redenen om gas te besparen. De gasprijs gaat de aankomende jaren flink omhoog, er komt co2 vrij bij het stoken op gas en in Groningen hebben mensen veel last van de gaswinning. De makkelijkste stap is de thermostaat een graadje lager zetten. Daarnaast kan het interessant zijn om warmtelekken op te sporen. Want alle warmte die je huis via muren, kozijnen, ramen, het dak en kiertjes verlaat, moet je extra opwekken. Met een warmtecamera kun je dat soort lekken makkelijk opsporen, zodat je weet waar je het beste kunt investeren in isolatie. Vervang je het glas door HR++ glas? Steek je je geld in dakisolatie? Of kun je misschien al veel winnen door een kier dicht te kitten? Ik mocht een paar dagen spelen met een warmtecamera van Buurkracht. Hier mijn ervaringen.
Wil je beschutting creëren in een tuin, dan denk je al snel aan een haag of bij een grotere tuin aan een windsingel. Meestal heeft zo’n haag maar één functie: wind tegen houden. Maar wie als een permacultuur-ontwerper denkt, vindt dat niet genoeg. Zo’n haag kan namelijk ook eten produceren, habitat vormen voor vogels, nectar verzorgen voor bijen, stikstof binden voor je moestuin, waardplanten bevatten voor vlinders, hakhout produceren voor een houtkachel en de algehele biodiversiteit vergroten. Om een paar voorbeelden te noemen. Onlangs verhuisde ik naar een plek waar de wind veel invloed heeft. Om beschutting te creëren en daarmee de temperatuur in mijn tuin zo’n 2 graden te laten stijgen, ontwierp ik een lage windsingel op basis van die permacultuur-principes. Hier mijn ontwerp.