Groei & Gelijkheid

Compassie, de zesde stap alweer: Actie

Hoera, bij deze stap gaan we echt concreet aan de slag: kleine dingen, maar volgens Karen Armstrong enorm belangrijk. Kleine dingen kunnen een groot verschil maken in je eigen leven en dat van anderen. Zij vertelt over haar begintijd in het klooster. Het was een moeizame fase in haar leven, maar een opmerking van haar moeder-overste, die toen op haar sterfbed lag, maakte voor haar een groot verschil.

“Zuster”, zei ze, “toen jij hier kwam, zeiden ze dat je weleens problemen kon geven. Maar ik wil dat je weet dat je voor mij nooit een probleem bent geweest. Je bent een goeie meid, zuster. Onthoud dat ik dat gezegd heb.” En, inderdaad, Karen Armstrong is die woorden nooit vergeten. Integendeel, tot op de dag van vandaag dienen deze woorden als bemoediging en troost, als ze het moeilijk heeft.

Eén positieve herinnering, maar wat een impact! Helaas kan het ook andersom: een nare opmerking kan lang nadreunen in iemands leven. Daarom gaan we in de cursus Compassie daar nu heel praktisch mee aan de slag.

Neem je voor om één keer per dag een ander te behandelen, zoals je zelf wilt worden behandeld. Zoek een gelegenheid om iets positiefs voor een ander te betekenen, bijvoorbeeld even iemand bellen, waarvan je weet dat die wat eenzaam is, iemand helpen bij een klusje, of gewoon vriendelijk groeten van een onbekende, of wat je verder zelf maar kan bedenken.

Daarnaast neem je je voor om één keer per dag iets te doen met de negatieve versie van de gulden regel: wat je niet wil wat jou geschied, doe dat ook een ander niet. Met andere woorden: hou je in als je een vervelende opmerking wilt maken, of boos wil gaan worden, of ongeduldig.

En de derde actie voor een dag: probeer eenmaal per dag je eigen gedachten in een positieve richting te sturen. Blijf niet hangen in een vervelende stemming, denk aan dingen die fijn zijn in je leven, en bedenk dat andere mensen ook zo hun problemen hebben en dat hun negatieve gedrag vaak uit die problemen voortkomt.

Lukt het eens een dagje niet zo goed om deze drie concrete handelingen in de praktijk te brengen, denk dan terug aan de derde stap: accepteer je “mislukking” en neem je voor om het de volgende dag beter te doen. Uiteindelijk gaat het er om dat deze drie stappen een vaste gewoonte worden en onderdeel uitmaken van je dagelijks leven. En gaat het geleidelijk aan steeds beter, neem je dan voor om elke dag twee keer deze drie acties uit te voeren, en daarna drie keer, en zo steeds verder.

Karen Armstrong citeert in deze stap een gedicht van William Wordsworth (1770-1850):

Er zijn stippen van tijd in ons bestaan
Die met bijzondere uitnemendheid
Een vernieuwende kracht bieden,
Die ons gemoed, terneergedrukt
Door misvatting of twistziek idee,
Of iets zwaarders of fatalers,
In alledaagse bezigheid en de ronde
Van gewone ontmoetingen
Voedt en onzichtbaar herstelt.

Een mooi gedicht, dat in de poëtische traditie van de tijd van Wordsworth aangeeft, hoe belangrijk een kleine positieve gebeurtenis, een stip van tijd in ons bestaan, kan zijn.

Zelf moest ik meteen denken aan een modernere versie met dezelfde strekking, namelijk een liedje van Saskia en Serge, een beroemd Nederlands zangduo uit de vorige eeuw:

’t Zijn de kleine dingen die het doen, die het doen
Dat kleine bosje bloemen en precies op dat moment
Maakt dat je dan opeens
Niet meer alleen of eenzaam bent.
’t Zijn de kleine dingen die het doen.

Met deze zesde stap zijn we op de helft van de cursus Compassie. Er valt nog veel te leren, want er volgen nog zes stappen. Zelf merk ik dat ik me meer bewust wordt van mijn denken en handelen, maar soms ook meer geconfronteerd wordt met mijn “mislukkingen”. Compassie voor je medemensen lijkt zo vanzelfsprekend en eenvoudig in gedachten, maar de praktijk is vaak weerbarstig. Elke dag maar weer opnieuw proberen, dus, want dat hoort ook bij de cursus. Wat zijn de ervaringen van mijn lezers?

In de serie ‘Compassie in 12 stappen volgens Karen Armstrong’:

Te koop bij De Groene Boekenshop, je eigen favoriete boekhandel en bovendien bij bol.com.

Elisabeth van der Veen
Ondernemer
Tuiniert samen met Jan. Probeert de Griekse taal onder de knie te krijgen. Is creatief met naald en draad.