Groei & Gelijkheid

I-Tjing of het Double slit experiment

4 jaar geleden brandde ons huis volledig af. Omdat het huis voornamelijk van hout was gemaakt bleef er alleen een dikke aslaag over. Naast het huis stonden twee zeecontainers. Eén van de containers was gemaakt van aluminium. Het vuur was zo heet dat het aluminium is gesmolten. De andere zeecontainer ernaast was van staal en ook die is volledig uitgebrand. Eigenlijk is er maar één ding dat de brand ongeschonden heeft overleeft en dat is ons I-Tjing boek. Het boek zat in een doos in de stalen zeecontainer. De I-Tjing staat ook bekend als het boek der veranderingen.Ieder moment bevat de kiemen voor de toekomst. Toch gaat de I-Ching met name over zelfkennis.

Jung was al over de 70 toen hij een voorwoord schreef voor de vertaling uit het Chinees. Hij geeft het boek het voordeel van de twijfel. Bovendien kan het hem op deze leeftijd niet meer zoveel schelen wat anderen hier van denken. Oude meesters werkten met de I-Tjing en Jung realiseert zich terdegen dat je het boek daarom alleen al serieus moet nemen. Hij besloot om het boek te raadplegen voor zijn voorwoord. Op dezelfde manier wil ik nu het boek gebruiken om een inzicht bij de lezer van dit stuk aan te reiken.

De I-Tjing bracht mij bij de tekst over de zwerver.

“Stel je voor dat je een zwerver bent in een vreemd land. Je bezit niets en je hebt je vaderland losgelaten. Je hebt weinig vrienden. Standvastigheid brengt de zwerver heil, je stelt je terughoudend op. De betekenis van de tijd van de zwerver is waarlijk groot.”

“Wij zijn allen ballingen, levend binnen de lijst van een vreemd schilderij.” schreef Bomans ooit. Van wie hij dit citaat heeft overgenomen is mij niet helemaal duidelijk.

Enige terughoudendheid is zeker op zijn plaats als je van toeten nog blazen weet en je bovendien als zwerver in een vreemd land terecht bent gekomen. Boekenwijsheid, daar zijn we goed in. Erik vergat op een goed moment om ook de rest van de tekst op de achterkant van een bladzijde te lezen. Kennis uit boeken en van tegenwoordig van internet, is zelden een universele waarheid. Door zaken uit hun context te halen of delen weg te laten kun je de werkelijkheid verdraaien. Toch onderwijzen wij onze kinderen met deze boekenwijsheid, maar wordt je daarmee van boven wijs? Het is goed om wijsheid, intelligentie en ervaring uit elkaar te halen.

De wijze schonk thee in de kop van de geleerde tot het overliep, waarop de geleerde zei:‘Stop m’n kop zit al helemaal vol’ ‘Precies’ zei de wijze ‘hoe wilt u van mij nog wat leren als uw kop vol zit?’.

Om de problemen waar we nu als wereld voor staan aan te pakken zullen we vooral onze eigen lulligheid onder ogen moeten zien. De keizer zonder kleren. Verplaats je eens in Truman uit de film. Wat weet je nou echt? Was Neo ‘vrij’ toen hij uit de Matrix wist te ontsnappen?

Ik ben uit Nederland vertrokken en ben vervolgens mijn huis en alles wat ik had kwijtgeraakt. Mijn vertrouwde wereldbeeld heb ik al eerder overboord gezet. Ik stel mij dit wereldbeeld voor als een gevulde boekenkast. De kast heb ik, door de jaren heen, plank voor plank gevuld met boeken. Van links naar rechts. Af en toe pakte ik nog eens een ouder boek en zette het keurig op dezelfde plek terug. Een tiental jaren terug heb ik de hele boekenkast leeg gehaald. Een aantal nieuwe boeken was in tegenspraak met de hele boekenkast. Een paradigmashift was nodig, zoals Bram Vermeulen dat zo mooi kon zeggen.

Op de bovenste plank staat nu een doos met ervaringen. De bovenste plank laat ik verder leeg. Zonder een vooringenomen standpunt word je een beetje een zwever in je eigen hoofd. Iedere nieuwe ervaring kan je een compleet ander inzicht geven. Er is geen duidelijk kader.

Het gaat bij de I-Tjing om het vastleggen van een moment. Door gerichte aandacht is er even een patroon zichtbaar in de zee van mogelijkheden. Causaliteit is nu de norm. Oorzaak – gevolg. Dit lijkt vanzelfsprekend totdat je de factor tijd weglaat en je gaat, zoals de I-Tjing, uitsluitend naar het moment kijken. Dit doet mij denken aan het Double slit experiment, waarbij het gevolg de oorzaak lijkt te bepalen. Het is lastig om dit alleen in woorden duidelijk te maken. Daarom heb ik ook twee video”s toegevoegd.

Samengevat komt het experiment er op neer dat kleine deeltjes zoals fotonen en elektronen zowel een golf als een deeltje kunnen zijn. De golftoestand is een heel bijzondere, omdat in deze toestand alles alleen in potentie aanwezig is, zonder dat er sprake is van materie. Een elektron bijvoorbeeld, kan in deze toestand op meerdere plaatsen tegelijk zijn. Op het moment dat een elektron met gerichte aandacht wordt waargenomen ontstaat een deeltje en is van het golffenomeen geen sprake meer. In de golftoestand bestaat tijd en ruimte niet en een elektron ‘weet’ in deze toestand al of het waargenomen gaat worden voordat dit werkelijk gebeurt.

en voor wie meer wil weten

Het gaat om het moment van creatie, eenmaal werkelijkheid dan stoot je je ook in een donkere kamer. De I-Tjing beschrijft voor mij de energetische toestand die aan de manifestatie voorafgaat. Er is nog heel veel mogelijk. Het gaat nu om juist te handelen. Gerichte aandacht, zo dichtbij is de lijst van het schilderij.

Wim Hof is ook op zoek naar de lijst van het schilderij. Wat hij doet kan helemaal niet en heeft inmiddels 26 wereldrecords op zijn naam staan.. Zeg nooit meer dat iets niet kan. Geef eerder toe dat je er geen zin in hebt of je bent te druk met ander dingen.of je hebt je er nooit echt in verdiept.

“Als je het onzichtbare kunt zien kun je het onmogelijke doen.”

Maar wat gebeurt er als je je aandacht nergens op richt, of te kort, of steeds wisselt, of je richt je aandacht op negatieve dingen? Entropie is een maat van wanorde, of de afname van bruikbare energie.  Met het verloop van de tijd vallen alle fysische systemen uit elkaar; alles neigt tot wanorde. Gerichte aandacht of bewustzijn is nodig om iets in stand te houden.

Eén van mijn favoriete boeken is de Never ending story. Alsof jouw leven niet over jou gaat, alsof onze toekomst niets met dit moment te maken heeft. Zonder gerichte aandacht op nieuwe mogelijkheden blijft de wereld als het ware hangen in de laatste groef van de langspeelplaat. Wij doen onszelf enorm tekort. Vanuit de beperkingen ontstaat de creativiteit. As je huis afbrandt is dit een soort complete reset van je leven. Alle ingesleten patronen worden doorbroken. Een zwaar ongeluk of ziekte kan ook een dergelijk effect hebben. Uit de sleur en in het moment kijk je naar de mogelijkheden die je nog hebt. Ben je acteur in je eigen leven of figurant in het leven van iemand anders?

Bewust aandacht geven aan een positieve toekomst is nu meer nodig dan ooit. Verbeeldingskracht is het vermogen om vanuit een oneindigheid aan mogelijkheden, te creëren. Wij zijn hierin als mensen behoorlijk uniek. De I-Tjing is als een gids op dit pad door onbekend terrein.

Peter Blok on Wordpress
Peter Blok
Architect, maar vooral bouwer. Op zoek naar het handgemaakte gevoel en karaktervolle interieurs. Met aandacht voor details, alsof een huis een groot meubel is. Gebruikmakend van gezonde en lokale materialen. Een huis als een warme wollen jas, een plek om tot rust te komen.