Sport en seksisme: nog te winnen strijd bovenop de wedstrijd!
Of je nou een groot sportliefhebber bent of niet, je ontkomt er niet aan dat je doorlopend geconfronteerd wordt met sportnieuws. Zeker ten tijde van de Olympische spelen kun je de TV niet aanzetten of internet niet bezoeken zonder dat je allerlei berichtgeving ziet over sportprestaties, achtergronden bij sportprestaties en de mens achter de achtergronden van de sportprestaties. Maar hoe wordt er over vrouwelijke sporters geschreven en gesproken?
Aantal berichten
Nu behoor ik tot de categorie mensen die het geen honderdste van een millimeter boeit of er iemand een tiende van een seconde harder loopt dan een ander, hoeveel medailles ‘we’ hebben gewonnen en welke kleur die dan hebben, maar omdat ik een levenspartner heb die het wel allemaal interesseert krijg ik er toch heel wat van mee.
Dat de inhoud van de sportverslaggeving mij koud laat stelt mij in de gelegenheid om de berichtgeving op een andere manier te bekijken en te beluisteren. Daarbij was het me al eens opgevallen dat berichtgevingen over mannelijke en vrouwelijke sporters verschillen. Allereerst al in aantal. Er wordt bij sportprogramma’s beduidend meer tijd besteed aan sportende mannen dan aan sportende vrouwen.
Bij verslaggeving over de Olympische spelen lijkt dat mee te vallen. Dat is ook niet zo moeilijk. Al vanaf 1996 presteren vrouwen beter op de spelen en halen ze meer medailles binnen. Bovendien zijn er deze spelen meer Nederlandse vrouwelijke deelnemers dan mannelijke. Om precies te zijn 130 vrouwen tegenover 108 mannen. Daar kan men dus simpelweg niet omheen.
Bron: Bericht in de Volkskrant
Ander taalgebruik
Wat verder opvalt, is hoe er over vrouwelijke sporters gesproken wordt. Uit een onderzoek van experts van de Cambridge University Press is gebleken dat er nogal wat verschillen zijn, met betrekking tot hoe er over vrouwelijke en mannelijke sporters wordt bericht tijdens de Olympische spelen door Engelstalige media. In de berichten over vrouwelijke atleten worden vaker termen als getrouwd, niet getrouwd, zwanger en ouder geworden gebruikt en bij mannen gaat het vaker over snelste, sterk, groot en geweldig. Ook heeft men het bij mannen vaker over meesterbrein, verslaan, winnen, domineren en strijden, waarbij er bij vrouwen gesproken wordt over concurreren, deelnemen en zich inspannen. Verder viel het op dat er beduidend vaker over meisjes werd gesproken in plaats van vrouwen terwijl er bij mannen niet zo vaak over jongens werd gesproken.
Dat het niet alleen onderzoekers opvalt dat vrouwen niet altijd de credits krijgen die ze op basis van hun sportprestaties zouden verdienen viel ook uit de sociale media op te maken. Menigeen ergerde zich aan het feit dat het aan haar man en coach werd toegeschreven dat Katinka Hosszú een wereldrecord zwom op de 400 meter. Kampioen kleiduifschieten Corey Cogdell werd door de Chicago Tribune aangeduid als de vrouw van een Chicago Bears speler in plaats van slechts onder haar eigen naam genoemd te worden. Zo zijn er nog vele andere tenenkrullende voorbeelden, waarvan hier een top tien.
Een serieuze judowedstrijd werd door een BBC-verslaggever aangeduid als ‘catfight’
Uiterlijk
De Nederlandse media doen het hoop ik een stukje beter. Een rondje langs Telegraaf, Volkskrant, AD en Trouw op internet verontrust mij niet. Eigenlijk zie ik alleen maar professionele verslaggeving over prestaties. En hoewel ik te weinig echt geïnteresseerd sport op tv kijk om te zeggen dat ik een expert ben op dat gebied, hoor ik bij sportprogramma’s ook niet zoveel verkeerds. Misschien gaat het soms ook wel eens wat meer over het uiterlijk bij de vrouwen,maar eerlijk gezegd vind ik dat ook weer niet zo heel gek.
Want waar ik me wel heel erg aan stoor is de kleding van sportsters. Misschien heb ik het wel bij het verkeerde eind, maar het kan er bij mij niet in dat je lekker sport in kleding waar elk moment een bil of borst uit kan piepen. Je maakt mij niet wijs dat al die vrouwen het altijd maar fijn vinden dat de lapjes stof om hen heen steeds kleiner lijken te worden. Zo zag ik eens beelden van het Nederlandse waterpolo team. Ze waren uitzinnig blij dat ze iets gewonnen hadden. Wat mij daarbij opviel waren de badpakken die blijkbaar zo hoog opgesneden waren dat ze door al het bewegen vacuüm gezogen waren in hun bilnaad. Wie bedenkt zoiets. Ik vermoed hier een sponsor achter die wil dat die vrouwen er toch vooral lekker uitzien. Zo ook bij het beachvolleybal. De bikini’s worden steeds kleiner, waardoor er meer blote bil te zien is dan broek.
Er was meer opschudding over het Egyptische team in boerkini dan over al het bloot van andere teams
Bij het zwemmen kun je nog aanvoeren dat minder stof ook minder weerstand in het water betekent, maar hoe zit dat dan met de hockeyvrouwen? Wat is het nut van die kleine jurkjes die ze aanhebben anders dan dat het (mannen)oog ook wat wil? Ze gaan er zelf natuurlijk mee akkoord maar hebben ze wel een keuze daarin? Ik vermoed toch echt van niet. Er staat veel druk op ze door sponsoren, trainers en media. Sporters willen maar één ding en dat is hun sport uitoefenen en de beste zijn daarin. Niet doen wat de wereld om je heen van je verlangt is dan veelal geen optie, omdat je dan geld misloopt wat je zo nodig hebt om je sport te kunnen uitoefenen op dat niveau.
Maar niet alleen op dat niveau. Toen mijn dochter als tienjarige op turnen zat werd er tegen haar gezegd dat ze een string moest aanschaffen voor onder haar turnpakje want anders zou ze bij wedstrijden puntenaftrek krijgen. Nu vind ik een string voor volwassen vrouwen al een onding maar het idee van een string om een kinderlijfje vind ik ronduit walgelijk. Toch ging ik er in mee, het was dát of mijn kind willens en wetens ergens voor buitensluiten. Mijn feministische moederhart huilde een beetje.
Er zal op een gegeven moment een kantelpunt gaan komen. Sport kijken was voorheen nog alleen een mannenhobby maar er zijn steeds meer vrouwen die er zich voor interesseren en dat die geen seksisme accepteren was te merken op de sociale media. Het is nu ook nog zo dat er weinig vrouwen zijn in bestuursfuncties binnen de sport en in de sportjournalistiek. Maar de vrouwen zijn in opkomst binnen de sportwereld en ik ben er van overtuigd dat zodra er meer ex-topsport-vrouwen doordringen tot topposities binnen besturen en bij sponsoren, ook daar het glazen plafond aan diggelen gaat en er meer vanuit vrouwelijk perspectief gekeken wordt naar sport en alles wat daar mee samenhangt.
De originele afbeelding bij dit bericht van Nederlandse hockeyvrouwen is van: Ross Hugget en is geregistreerd onder Creative Commons bij publicatie van dit bericht
