Je hebt de beslissing genomen pleeggezin voor een hond of kat te worden, je hebt een goede stichting, asiel of andere instelling gevonden en je eerste dier is onderweg. Wat nu? Je nieuwe pleegdier heeft een reis achter de rug en komt in een volledig nieuwe omgeving, zonder zijn bekende maatjes, geuren, geluiden en mensen. Wat een toestand! Elk dier reageert anders op deze verandering, maar bijna allemaal hebben ze gewoon even tijd nodig.

Veilig vervoeren van een pleeghond of pleegkat

Als je zelf je nieuwe pleeghond moet vervoeren, houd dan deze veiligheidsvoorwaarden in acht:

• Zorg dat de hond een halsband én een tuig om heeft en aan beide een aparte lijn heeft.
• Zorg dat een van die lijnen aan jou vast zit, liefst met een heupgordel, of met een lus om je pols.
• Zorg dat je de riem altijd vast hebt als er een autodeur open is of gaat. Als je de hond al in de auto hebt gezet en je kletst nog wat na, voordat je zelf in de auto stapt, dan heb je een potentieel vluchtmoment. Ook als je op de plaats van bestemming bent aangekomen, en je stapt uit de auto en doet de achterdeur/achterklep open, zorg dan dat de riem vast zit of dat iemand de hond vast houdt.
• Als je in je eentje de hond ophaalt met de auto, zorg dan dat de hond in een bench of reisbox kan. In een tuig aan de autogordel kan ook, maar als de hond van de stress veel gaat draaien, loop je het risico al snel te moeten stoppen. Heb je de hond los in de auto, dan loop je het gevaar dat hij op je schoot springt in de paniek. Neem indien mogelijk iemand mee die de riem vast kan houden.
• In de auto kan de hond stress hebben en wagenziek worden. Negeer zo mogelijk alles, laat hem maar met rust, ruim indien nodig iets op, maar als het kan met de deuren dicht en indien niet: riem vast!
• Zorg dat je niet onderweg hoeft te stoppen om te tanken en ga niet even meeneemkoffie halen.

Praktijkvoorbeeld Max

Jaren geleden werd een angstige hond geplaatst vanuit het Nederlandse asiel waar ik vrijwilliger was. Ondanks het herhaaldelijk op het hart drukken van de angst van de hond en het vluchtgevaar, was de hond een kwartier na de overdracht al op de vlucht geslagen. Hij had overgegeven en men wilde het even opruimen, dus stopte op een carpoolplaats. Ze deden voorzichtig de achterklep open en weg was Max. Ondanks de vier mensen en dus acht handen in de auto, had niemand de hondenriem vast bij het opendoen van de klep. Uit schaamte joeg men eerst zelf een paar uur achter de hond aan, alvorens laat in de avond, toen het al donker was geworden, het asiel een seintje te geven.

Ik heb zes dagen lang door een wijk van een onbekend stadje gelopen. Flyers uitdelen, in de verte turen, mensen aanspreken, achter zichtmeldingen aan. Rennend door de straten, springend over de sloten, glurend in de bosjes, telkens was de vogel al gevlogen. Een heel vroege melding op een koude ochtend deed ons voor de zoveelste keer in de auto springen, en bij aankomst op de zichtplek zat daar zowaar een heel bange, koude hond die zich miserabel voelde.

Hij kende mij goed, dus ik riep blij zijn naam en liep naar hem toe. Hij draaide zich om en wilde wegrennen. Ik deed een stap terug, ging in de modder op handen en knieën zitten en wachtte tot hij gekalmeerd was. Ik smeet handenvol blikvlees naar hem toe, waar hij hooguit naar keek. Zijn neus wiebelde heel middelmatig geïnteresseerd, maar zo was hij in ieder geval wel afgeleid, zodat ik centimeter voor centimeter dichterbij kon kruipen.

De arme kerel had al die tijd zijn halsband nog om gehad, met de riem eraan bungelend. De riem lag gelukkig in mijn richting, dus ik kon op een meter afstand de riem pakken. Toen Max voelde dat ik de riem vast had, schudde hij zich uit en kwam hij naar me toe. Hèhè, leek hij te zeggen, dat werd tijd! De transformatie van halfwilde hond in volledige vluchtmodus naar de stoere reu die hij eigenlijk was, duurde een seconde en zal me altijd bijblijven. Het kostte me maanden om niet meer een vermiste Max te zien in elk bruin dennetje in de verte.

Zoek?

Het moraal van dit verhaal is: onderschat het vluchtgevaar niet en overschat je eigen belangrijkheid niet. Hoe lief en aardig je ook doet tegen je nieuwe pleegdier, je bent nog niet belangrijk voor hem en je bent niet de plek waar hij zich thuis voelt en waar hij naartoe zal rennen. Dagelijks raken in Nederland honden zoek en dat komt meestal door de onderschatte angst en drive van zo’n hond. Hoe vaak lees ik niet dat een hond ‘kennelijk uit de tuin kon’ (dus was hij uit zicht!) en dat de hond ‘uit de halsband glipte’ of ‘zich lostrok’. En leer ook hiervan dat je op tijd hulp moet inschakelen, want het is heel belangrijk direct zichtmeldingen te krijgen en te blijven krijgen. Ook al schaam je je rot dat je een hond van een asiel of stichting bent kwijtgeraakt.

Tukkie doen

Maar dat was nog maar de reis. Nu is de hond veilig en wel bij je thuis aangekomen. Zijn ligkussen ligt al klaar, je hebt nagedacht over de reactie van je eigen huisdieren op de nieuwkomer en hebt ze op de juiste manier aan elkaar geïntroduceerd. En dat is het dan voor de eerste dag. Een nieuwe hond uit het buitenland wil waarschijnlijk even helemaal niets. Die wil slapen en vanuit een rustig plekje om zich heen kunnen kijken. Ga niet meteen hele einden lopen, een plas is voldoende. Stop er niet meteen hele bakken voer in, een klein beetje is voldoende. Nodig niet meteen de hele familie uit om je (tijdelijke) aanwinst te bewonderen, volgende week is vroeg genoeg. Plast, poept, eet en drinkt de hond niet direct, geeft helemaal niks, het beest is bekaf van de reis en alle indrukken en moet tot rust komen om een tukkie te kunnen doen.

‘24 hour panic’

Je nieuwe hond ligt op zijn plekkie, misschien is hij al wel in slaap gesukkeld en jij zit stijf van de adrenaline op de bank. Althans, dat gebeurt mij altijd. Ik noem het de ‘24 hour panic’, want ineens realiseer ik me hoe mijn dagritme omgegooid wordt, dat er ineens een beest bij is, dat we weer helemaal aan elkaar moeten wennen. Inmiddels heb ik dat zo vaak meegemaakt dat ik weet dat ik het beste op de bank kan gaan liggen met een goed boek. Ik moet helemaal niet al een plan maken voor training, socialisatie en al die dingen. Ik moet me voorbereiden op een zo saai mogelijke week. Dat is het allermakkelijkste voor pleegouder en pleeghond.

Katten

Ditzelfde geldt ook voor katten, al zul je die hoogstwaarschijnlijk wel in een reismandje vervoeren, dat pas open gaat als de voordeur dicht is en de ramen gecheckt zijn. Pas op met kiepramen, want die zijn dodelijk op een heel akelige manier. Een pleegkat zal het vast fijn vinden in het begin even een heel eigen plekje of zelfs kamer te hebben, waar hij een dagje fijn kan acclimatiseren en waarvandaan hij de rest van het huis kan verkennen.

Plassen in huis!

Een pleeghond, ook al is hij volwassen, kan best een plasje binnenshuis doen, dus het is handig een zeer nabije plasplek te vinden vlakbij huis of eventueel tijdelijk in de tuin. Dan ga je daar zo vaak mogelijk naartoe met hem, na het eten, na het spelen, net zoals bij een puppy. Straffen voor onzindelijkheid heeft helemaal geen zin. Ze moeten gewoon acclimatiseren. Onze galgo Omar heeft de eerste week tegen de hoek van de trapleuning aangepiest. We hebben dat volledig genegeerd en na een week was het helemaal over. Omar is destijds over het hek van het Spaanse asiel gegooid en had nog nooit in een huis gewoond. Hij had simpelweg geen idee dat het de bedoeling is dat je plast tijdens de wandeling. Molly, ons pleegPekineesje, idem. Zij plaste de eerste week op kranten, zoals zij het bij de baas had geleerd. En we gaven haar die gelegenheid, maar lieten haar ook heel vaak uit. Na een week was ze van het een op het andere moment hyperzindelijk. Wendy, ons pleegShih-Tzu’tje, plaste wanneer ze moest op de plek waar ze stond. Zij was in haar twee jaar jonge leventje nog nooit buiten geweest. Ze wist het niet.

Wees zo saai en kalm mogelijk

Dus dat is het. Wees zo saai en kalm mogelijk. De hond ziet je de hele tijd als een dweil op de bank hangen en zal denken dat jij de boel volledig onder controle hebt. Bovendien doe je geen enge dingen als gooien met tennisballen ofzo (dat wordt later natuurlijk wel leuk, tenzij je een galgo hebt, want die snappen dat over het algemeen niet zo). Leen een stapel boeken uit de bieb, spaar je breiwerk op, neem een abonnement op Netflix en hang op die bank. Na die ene week heb je een superband en kun je stapje voor stapje samen de wereld verkennen. Ik slaap meestal de eerste nacht bij de hond in de woonkamer. Dan hoeft hij niet nog een nieuw vertrek te leren kennen, hij hoeft de trap niet te beklimmen. Het is de ultieme ‘bonding-experience’, samen op een matrasje in de woonkamer kamperen.

Disclaimer bij dominante, moeilijke hond

Dit alles is het volledig verkeerde advies voor een nieuw pleeggezin van een dominante lummel van een hond. In dat geval moet je per direct de regels neerleggen en jezelf, je gezin en de hond aan die regels houden. Maar ik ga ervan uit dat als je een dominante, moeilijke hond in de pleeg krijgt, je gekozen bent als pleeggezin, omdat je al ervaring hebt met moeilijke honden en je weg daarin wel weet.

Mijn andere artikelen over (pleeg)zorg voor honden en katten:

• Pleeggezin voor honden en katten: do’s & don’ts
• Pleeggezin voor honden en katten: foster failure of niet?
• Pleidooi voor de oudere kat, de karakterbom onder de katten

Debbie van der Zande

Redacteur @ Hebban.nl

Thuis met Martijn || Poedel Japie, galgo Omar, kat Frits || Pleeggezin voor honden en katten || Groningen || Redacteur Hebban Fantasy & Sciencefiction en Hebban non-fictie