Een leven lang leren om in elke levensfase voorbereid te zijn op veranderingen in de arbeidsmarkt of gewoon omdat het leuk is. Dat klinkt goed. Maar we hebben ook allemaal drukke agenda’s en wonen niet allemaal vlak bij een goede hogeschool of universiteit. Het internet leent zich natuurlijk goed voor het verspreiden van kennis. Geen wonder dat er veel initiatieven zijn om online te leren: MOOC’s. Zo kun je de kennis halen bij de juiste universiteit, ook als die aan de andere kant van de wereld staat, op het moment dat het jou uitkomt. Maar is het niveau goed? En studeert het fijn? Ik kwam een interessante online course over energietransitie tegen op FutureLearn en nam de proef op de som.
Dit is de eerste aflevering van een nieuwe rubriek. Hierin komen nieuwsberichten te staan die aansluiten op de doelen van Eigenwijs Blij: vermeldingen van bezienswaardige televisieprogramma’s, interessante films en allerlei berichten over verduurzaming, vergroening et cetera. Het viel niet mee om in de in allerlei opzichten behoorlijk treurige novembermaand positief nieuws te ontdekken, maar er is gelukkig toch veel goeds te melden.
Laatst had ik een gesprek met een man van de belastingdienst. Nadat hij had aangegeven dat het zelfs voor hem niet helemaal meer te volgen was, kwamen we te spreken over gelukkig werken. Hij gaf aan dat alle mensen van nature egoïstisch zijn en daar valt niks aan te doen. Deze gedachtegang over de natuur van de mens kom ik veel vaker tegen, maar klopt deze wel? Is de mens van nature egoïstisch?
Ik zeg het maar vast vooraf: dit is de lastigste recensie die ik ooit heb geschreven. Ik vond The Global Minotaur van Yanis Varoufakis namelijk briljant, maar heb desondanks het gevoel dat ik er te weinig van snapte om er echt iets zinnigs over te kunnen schrijven. De economie en de financiële markt: het is allemaal zo ingewikkeld dat het geen wonder is dat de boel is ingestort. Mijn advies is daarom om dit boek toch vooral zelf te lezen. Het zal je standpunt over de financiële crisis sowieso goed doen.
In de supermarkt kom je ze steeds vaker tegen: composteerbare verpakkingen. Bij de Albert Heijn bij mij in het dorp zitten veel biologische groenten in zulk composteerbaar folie met een kiemlogo van Nativia. Maar er zit ook een sticker op met de prijs en barcode. Kun je dat zomaar in de gft-bak gooien of moet je het etiket eraf peuteren? Ik zocht het uit en kwam tot een aantal verrassende ontdekkingen!
Gelukkige mensen worden door hun baas positiever beoordeeld, doen hun werk daadwerkelijk beter, zijn productiever en zijn beter in staat om hun baan te behouden. Verder zijn ze minder vaak ziek en hebben ze minder kans op uitputting en burn-out. Leidinggevenden die hoog scoren op geluk hebben meer gelukkige en gezonde werknemers. Die gelukkige werkgevers worden ook weer op hun beurt positiever beoordeeld door hun besturen en hun bedrijven maken meer winst.
Er worden dagelijks zo veel boeiende wetenschappelijke nieuwtjes verspreid, dat het met geen mogelijkheid bij te houden is. Om toch een beetje bij te blijven, volg ik tegenwoordig het nieuws via BBC Future. Vrijwel elke dag lees je hier langere artikelen (inclusief diepgang) over bijvoorbeeld artificial intelligence, neuroscience en andere zaken in het schemergebied tussen technologie en psychologie.
We doen ze bijna allemaal: examens. Je kunt op heel oneerlijke manieren zorgen dat je slaagt voor een examen. Maar waarom zou je dat nou juist niet moeten doen? Ten eerste omdat het eerlijker is. Ten tweede omdat het zorgt voor vertrouwen in de examens. Het maakt de wereld een klein beetje beter.
Wat is het recept voor geluk? Sigmund Freud: ‘Werk en liefde.’ De Nederlandse economie is de laatste decennia veranderd in een diensteneconomie. Het werk dat we doen is steeds creatiever en minder routinematig geworden en juist hierdoor is het werkplezier ook toegenomen. Routinematig werk komt steeds minder voor in Westerse landen. Belonen en straffen werkt goed voor routinematig werk, maar juist niet voor artistiek, empathisch en niet-routinematig werk. Belonen en straffen gaat ervan uit dat werk van nature niet plezierig is. Organisaties zijn steeds meer egalitair geworden. Voor egalitaire organisaties heb je mensen nodig die gemotiveerd zijn vanuit zichzelf. Routinematig werk vraagt om aansturing, terwijl niet-routinematig werk een zelfstandige werkhouding vergt. Hoe motiveer je mensen? Hoe vergroot je werkgeluk?
Ik weet nog dat mijn ouders in de jaren tachtig als een van de weinigen twee auto’s hadden. Voor hun werk in de gezondheidszorg waren zij hiertoe genoodzaakt. Dat was een grote uitzondering. Weinig gezinnen hadden twee auto’s. Nu hebben veel gezinnen twee auto’s en is het autobezit in 25 jaar tijd gegroeid van 5 miljoen auto’s toen naar bijna 8 miljoen nu. Ook op veel andere terreinen hebben we steeds meer welvaart gekregen. We wonen steeds groter. We hebben steeds meer spullen en apparaten tot onze beschikking. We gaan vaker en verder op vakantie. Noem maar op. Maar deze toegenomen welvaart heeft ook een keerzijde.