Lezen & Media

15+ Eurovisie Songfestival liedjes over vrede en mensenrechten: Revolution by Eurovision

Voor sommigen een muzikaal genot, voor anderen een ware marteling: het Eurovisie Songfestival. Het gros van de liedjes gaat over de standaardthema’s, zoals liefde en plezier in het algemeen. Of juist liefdesverdriet uiteraard. Maar een deel heeft een diepere boodschap. En je merkt dat ook het publiek daar behoefte aan heeft, want liedjes met een boodschap over bijvoorbeeld vrede scoren vaak hoog. Politieke teksten mogen eigenlijk niet volgens de regels van Eurovision, maar dat wil niet zeggen dat er niet af en toe pittige standpunten bezongen worden. Ik maakte voor jullie een playlist met Eurovisie Songfestival liedjes over vrede, revolutie en mensenrechten: Revolution by Eurovision.

Liedjes met een boodschap in 2018

Voor zover ik het heb kunnen uitvinden, doen er in 2018 in ieder geval drie liedjes mee met een diepere boodschap. Higher Ground van Rasmussen (Denemarken) gaat over het oplossen van conflicten door met elkaar te praten in plaats van geweld te gebruiken. De Italianen zingen dit jaar over terroristische aanvallen met Non mi avete fatto niente (Ermal Meta & Fabrizio Moro). Letterlijk betekent Non mi avete fatto niente “You haven’t done anything to me”. Een derde liedje met een actueel thema is Mercy, de inzending van Frankrijk (Madame Monsieur). Dit liedje gaat over een jong Nigeriaans meisje genaamd Mercy dat als vluchteling de Mediterraanse zee oversteekt op een boot.

2017: Rain of Revolution

Afgelopen jaar stuurde Litouwen een nummer in met daadwerkelijk het woord ‘revolutie’ in de titel: Rain of Revolution van Fusedmarc. Het heeft niet echt geholpen, want het nummer kwam niet verder dan een lage score in de halve finale.

2016: Jamala – 1944

Hoe anders verging het Jamala die Oekraïne vertegenwoordigde in 2016! Hoe dit emotionele nummer door de regels heen heeft kunnen komen is mij een raadsel. 1944 refereert weliswaar naar een historische gebeurtenis (de deportatie van 240.000 mensen uit de Krim door Stalin in 1944), maar gezien de annexatie van de Krim door Rusland, was dit natuurlijk absoluut ook een verwijzing naar het heden. Vervolgens ging het in de puntentelling ook nog eens lange tijd mega-spannend nek aan nek met juist dat Rusland, een van de gedoodverfde winnaars. Jamala won, in mijn oren ook terecht. Een spectaculair slot van een lange avond!

2015: Armenië

Een andere genocide, de Armeense genocide die ruim een miljoen mensen het leven kostte, kwam toch wel zonder enige twijfel aan bod in de inzending van Armenië in 2015. De groep Genealogy bestond uit Armeense zangers van elk continent. Het liedje heette eerst vrij onomwonden Don’t Deny. Dat ging sommige mensen toch te ver en dus werd de titel veranderd in Face the Shadow.

2014: ‘de vrouw met de baard’

Het had zo mooi kunnen zijn met onze eigen inzending Calm After The Storm, maar na de eerste paar maten was het al zo klaar als een klontje dat Conchita Wurst zou winnen met haar Rise Like a Phoenix. Ook dit nummer werd uiteindelijk vooral een mep in het gezicht van Rusland, dat net een maand eerder een anti-homowet had ingevoerd. Een prachtig voorbeeld van het soort podium dat het Eurovisie Songfestival kan bieden voor mensenrechten, in dit geval de rechten van de LGBT-community.

1998: Dana International

Maar dit was zeker niet het eerste voorbeeld van een LGBT-winnaar. 1998 bracht de winst voor Dana International, een transgender uit Israël, met haar nummer Diva. Jammer dat het nummer niet op Spotify staat.

Sowieso biedt Eurovision ondanks de handvol conservatieve deelnemende landen een uitgebreid podium voor LGBT in de meest brede zin. Marry Me, de Finse inzending in 2013, is ook een mooi voorbeeld. Het nummer van Krista Siegfrids eindigde met een lesbische zoen op het podium. Heel braaf eigenlijk, maar toch genoeg om stof op te doen waaien en homorechten een extra zetje te geven.

Het Portugese nummer dat een revolutie startte

Soms gaat een Eurovision-nummer verder dan het geven van een zetje. In 1974 deed Paulo de Carvalho voor Portugal mee met E depois do adeus. Het nummer eindigde in de onderste regionen. Maar een paar weken later zou het (totaal niet politieke) nummer het startsein betekenen voor een ware revolutie. Door het nummer op een bepaalde radiozender op een bepaald moment te spelen, wisten de soldaten dat ze moesten beginnen met hun coup. En zo werd de dictatuur van Estado Novo omver geworpen en zette Portugal stappen richting een democratie. En dat met een simpel liefdesliedje.

Eurovision-liedjes over vrede

Ten slotte zijn er nog een heleboel Eurovision-inzendingen over vrede, saamhorigheid en de onzin van oorlog. Ich Troje uit Polen bijvoorbeeld zong in 2003 het nummer Keine Grenzen (niet op Spotify). Wel op Spotify staan bijvoorbeeld:

  • Wars For Nothing – Boggie, Hongarije in 2015
  • Razom nas bahato (Together we have a lot) – GreenJolly, Oekraïne in 2005
  • Why – Geir Rönning, Finland in 2005
  • The War Is Not Over – Valters & Kaža, Letland in 2005 (hey, drie nummers over dit thema in 2005!)
  • What If We – Chiara, Malta in 2009

Ook mooi is de winnaar van 1990. Italië won toen met Insieme: 1992, gezongen door Toto Cutugno. Dit nummer ging over het samenbrengen van de afzonderlijke landen van Europa, sowieso een populair thema tijdens het Eurovisie Songfestival.

Maar ik kan niet anders dan afsluiten met hét nummer over vrede: Ein Bisschen Frieden van Nicole uit Duitsland. Dit nummer won het songfestival in 1982 en blijft toch een muzikale klassieker.

Mijn hele lijst, Revolution by Eurovision (2018), kun je luisteren op Spotify. En ik hoor natuurlijk graag welke nummers je mist!

Revolution by Eurovision (2018)

  1. Insieme: 1992 – Toto Cutugno
  2. E Depois Do Adeus – Paulo de Carvalho
  3. Non mi avete fatto niente – ESC Version – Ermal Meta
  4. Higher Ground – Rasmussen
  5. Mercy – Eurovision Version – Madame Monsieur
  6. Rise Like A Phoenix – Conchita Wurst
  7. Marry Me – Krista Siegfrids
  8. Rain Of Revolution – Fusedmarc
  9. What If We – ESC 2009 – Chiara
  10. Wars for Nothing – Boggie
  11. 1944 – Jamala
  12. The War Is Not Over – Valters & Kaža
  13. Razom Nas Bagato – Greenjolly
  14. Why – Geir Rönning
  15. Ein bisschen Frieden – Nicole
Chris Jules
Chef Muziek @ Eigenwijs Blij
Muziekfan | Luisteraar & verzamelaar | Zingen en spelen... beter van niet | Samenwonend met kat Stevens