Lezen & Media

From mirrors to movers: durf als journalist de wereld te verbeteren!

Het nieuws volgen is belangrijk, want het gaat immers over de wereld waarin je leeft. Maar het nieuws volgen is ook zo vreselijk deprimerend! Het lijkt wel of er niets anders meer bestaat dan oorlog, angst, geweld en andere ellende. Terwijl in ieder geval Nederland waarschijnlijk nog nooit zo veilig is geweest als nu. En bovendien zijn er ook zoveel positieve ontwikkelingen gaande die we via het reguliere nieuws totaal niet meekrijgen. Cathrine Gyldensted pleit met haar boek From Mirrors To Movers voor een nieuwe insteek: constructieve journalistiek. Een aanrader voor elke journalist, blogger en nieuwsbrenger.

Consumptie van nieuws verandert

Vroeger wilde ik journalist worden. Maar elke dag kaal en koud neerpennen hoe afschuwelijk de wereld wel niet is leek mij toch ook niet mijn roeping. Tegenwoordig laat ik het journaal, de krant en zelfs nu.nl links liggen en bereikt relevant nieuws mij via bewust gekozen bronnen. Als er iets wereldschokkends gebeurt, zie ik het vanzelf op Twitter voorbijkomen. Ik heb simpelweg geen zin meer in elke dag opnieuw ellende zien en horen. Het drukt op mijn schouders, ik voel mij verantwoordelijk en ik doe al zoveel; onder meer als oprichter van dit online magazine.

Ik ben hierin niet de enige. Veel mensen in mijn omgeving, vooral mijn generatie, volgen het nieuws niet meer actief zoals onze ouders dat deden (dagelijkse krant en steevast het journaal om 20 uur). Zijn we nonchalant en kan het ons niks schelen? Het wordt mijn generatie wel eens verweten. De waarheid is dat het ons te veel kan schelen. Dat we niet alleen willen horen wat er misgaat in de wereld, maar ook hoe we het anders kunnen doen. En dat er mensen zijn die het daadwerkelijk anders doen. En daar komt constructieve journalistiek om de hoek kijken.

Alleen maar spiegelen is achteruitgang

Cathrine Gyldensted legt in From Mirrors To Movers haarfijn uit dat de conventionele, zogenaamd ‘objectieve’ vorm van journalistiek waarmee je als spiegel van de maatschappij fungeert niet alleen vooruitgang in de weg staat, maar zelfs achteruitgang creëert. Schrijf over één directeur van een goed doel die net iets te veel verdient en alle andere goede doelen lijden daaronder. Schrijf over één immigrant die meisjes op straat lastig valt en we haten alle immigranten net een beetje meer dan gisteren. Door te focussen op het negatieve, geef je het negatieve ook de ruimte om te groeien. Denk aan de eeuwenoude Cherokee parabel over de twee wolven.

Constructief is niet hetzelfde als positief

Moet al het nieuws dan maar rozengeur en maneschijn zijn? Constructief is zeker niet hetzelfde als zoetsappig positief. Met de constructieve aanpak ga je er als journalist of nieuwsmedium van uit dat de wereld en de mens in de basis goed is. Terwijl de conventionele aanpak juist uitgaat (en leeft) van het slechte in de wereld en de mens. Met constructieve journalistiek bericht je over dezelfde ellende maar laat je je licht bewust schijnen op groei en succes en vooruitgang. Je haalt slachtoffers uit hun slachtofferrol en laat zien hoe veerkrachtig we als mens zijn. Dit inspireert en leidt tot positieve verandering, terwijl je nog steeds net zo goed ‘objectief’ te werk gaat. Een kwestie van net een andere focus, net een andere selectie en net andere vragen stellen. Steeds meer gerenommeerde media, zoals The Guardian, omarmen deze visie.

Constructieve journalistiek in vijf stappen

Cathrine Gyldensted hanteert in het boek From Mirrors To Movers vijf stappen waarin je je journalistieke aanpak kunt ombuigen.

  1. Expand the Mind
  2. Storm the Brain
  3. Change the Question
  4. Tell it Right
  5. Move the World

Deze vind ik echter helemaal niet voor zich spreken, helaas. Ik las dit boek zes weken geleden tijdens mijn vakantie en ik kan moeilijk terughalen wat ze nu precies met deze stappen bedoelde. De essentie is echter dat je niet automatisch slachtoffers van je nieuwsobjecten maakt. En dat je werkt aan een positieve, toekomstgerichte insteek. Twee simpele voorbeelden:

Een vrouw is dakloos geworden door de financiële crisis en leeft nu al een half jaar in de opvang. Het is verleidelijk om de focus op haar slachtofferrol te leggen. Dat deed Cathrine Gyldensted ook toen ze een dergelijke vrouw interviewde. Tot ze in een opwelling andere vragen begon te stellen en heel verrassende antwoorden kreeg. De vrouw mocht ineens vertellen over hoe ze persoonlijk gegroeid was door haar ervaringen en leefde helemaal op. Prachtig, toch?

Bij politieke schandalen ligt de focus nogal vaak op het verleden. “Wat had u kunnen doen om dit te voorkomen?” “In het verleden maakte uw partij ook al een dergelijke misstap!” Zou het niet mooi zijn als een politicus mag vertellen hoe iets in de toekomst concreet beter zal gaan? Uit verkiezingsdebatten blijkt dat journalisten vooral vragen naar het verleden en het heden, terwijl publieksvragen veel meer gericht zijn op de toekomst. Interessant verschil, vind je niet?

Eigenwijs Blij gaat extra stappen zetten in constructieve journalistiek

De visie van Eigenwijs Blij past enorm bij de visie van Cathrine Gyldensted. We zoeken naar groei en positieve ontwikkelingen en zelfs in bijvoorbeeld onze interviews ligt de nadruk op vooruitgang. Dat heb ik dan maar weer mooi intuïtief aangevoeld. Toch kan ook ons redactiebeleid nog wel wat verder aangescherpt worden. In de komende periode ga ik mij hier actief over buigen. In de tussentijd adviseer ik iedereen die zich met het brengen van het nieuws bezighoudt om From Mirrors to Movers te kopen en kritisch door te nemen.

Specificaties van het boek

  • Titel: From Mirrors to Movers – Five Elements of Positive Psychology in Constructive Journalism
  • Auteur: Cathrine Gyldensted
  • Gepubliceerd in: september 2015
  • Uitgeverij: GGroup Publishing
  • Aantal pagina’s: 191
  • ISBN-13: 9781514777497
  • Formaat: paperback, ook verkrijgbaar als e-book
Cecile Bol on LinkedinCecile Bol on PinterestCecile Bol on TumblrCecile Bol on TwitterCecile Bol on Wordpress
Cecile Bol
Schrijver / dichter / foodie @ Hommelgaard
Zelfstandig ondernemer met tekstbureau Studio Vuurvogel || Dichter, vooral in het Engels || Gezin met Remi, Emily, poes & wat kippen