17 oktober 2018 was een bijzondere dag. Het was namelijk voor het eerst dat een land dat lid is van de G7, Canada, cannabis legaliseerde. Het wordt daar vanaf nu gereguleerd, net zoals tabak en alcohol. Iedere persoon boven de 18 mag het vrij kopen en gebruiken. Eigenlijk zouden we moeten zeggen: het was voor het eerst SINDS ONGEVEER EEN EEUW dat een westers land cannabis legaliseerde. Want vroeger was cannabis nog nergens illegaal. Hetzelfde gold voor hennep, het stugge zusje van cannabis. En waarom zou het ook? In tegenstelling tot de meeste andere middelen die tegenwoordig als drug beschouwd worden en die pas na de nodige chemische bewerkingen beschikbaar komen, is cannabis immers gewoon een plant. Of liever gezegd, een kruid, want behalve alle praktische toepassingen die deze snelgroeier kent, zoals de productie van kleding, bouwmaterialen, brandstof en touw, heeft de plant ook allerlei medicinale toepassingen.

Een trouwe metgezel voor de mens door de geschiedenis heen

Dat had de zich ontwikkelende mens waarschijnlijk al vroeg in de gaten. In duizenden jaren oude graven over heel de wereld, van het verre Oosten tot ons eigen land, zijn cannabisresten aangetroffen, ten teken dat deze plant gewaardeerd werd om zijn eigenschappen en een bijzondere plek innam in de gemeenschap. En dat is ook eeuwenlang zo gebleven: er wordt geschat dat aan het begin van de vorige eeuw niet minder dan 60% van alle geneesmiddelen nog cannabis bevatte.

Feitelijk werd het bijna te pas en te onpas voorgeschreven. Had je iets onder de leden? Dan eerst cannabis proberen. Het was een soort panacee, een middeltje-tegen-alles. Niet alleen bij alledaagse aandoeningen zoals pijn, ontstekingen en slapeloosheid werd het voorgeschreven, maar ook bij zwaardere aandoeningen zoals tumoren bij mens en dier.

Pas in de jaren 30 van de vorige eeuw, toen de moderne farmaceutische industrie aan zijn opmars begon, raakte het middel in onbruik. Dat was niet geheel toevallig, want lobbyisten van de farma wisten ook toen hun weg naar de ministeries al goed te vinden en kregen het zo voor elkaar dat deze plant tot ‘drug’ gebombardeerd werd. En niet zomaar een drug, maar eentje die zelfs net zo gevaarlijk was als heroïne volgens de Amerikaanse drugsklassering. En dat is tot aan de dag van vandaag nog steeds zo in de meeste westerse landen.

De come-back van cannabis

Het is pas sinds de laatste jaren, eigenlijk pas sinds mensen hun eigen ervaringen met deze plant met elkaar zijn gaan delen op het internet, dat de medicinale aspecten van de cannabisplant weer wat meer aandacht krijgen. Wetenschappers zijn hier nieuwsgierig op ingesprongen en hebben volgens de tegenwoordig geldende wetenschappelijke standaarden getest of deze volksverhalen de toets der wetenschap ook konden doorstaan.

Het antwoord op deze vraag luidde, vaak tot hun eigen verrassing, een volmondig ‘ja‘. De medicinale effecten van cannabinoïden, de werkzame stofjes in cannabis, zijn inmiddels vastgesteld bij o.a. kanker, MS, diabetes, epilepsie, chronische pijn, ALS, slapeloosheid, Alzheimer en vele andere aandoeningen.

Vaak zijn deze onderzoeksresultaten zonder veel bombarie gepubliceerd, omdat de farma ook vandaag de dag nog via de sponsoring van medische vakbladen, medische toezichthouders zoals het CBG en de RIVM, artsenorganisaties en medische opleidingen grotendeels bepaalt welke lijn er gevolgd dient te worden. Niet geheel verrassend is dat voornamelijk de lijn van patenteerbare medicijnen, en de cannabisplant valt daar niet onder. Maar deze onderzoeken zijn wel beschikbaar voor iedereen op wetenschappelijke platforms zoals PubMed.

Maar cannabis is toch ook gevaarlijk en schadelijk?

Maar wat dan te denken van alle nadelen die we altijd gehoord hebben over de cannabisplant? De verslavende effecten, de psychische klachten die verstokte blowers soms schijnen te krijgen? Ja, cannabis kan verslavend zijn, maar op de lijst van verslavende middelen staat cannabis maar net in de top 10 volgens Jellinek, ver onder tabak en alcohol. Iedereen die wel eens een wijntje drinkt voor de gezelligheid, maar verder prima zonder kan, weet dat het met het verslavingsrisico van cannabis dus wel meevalt.

En die psychische effecten dan, de vermeende breinschade door cannabisgebruik die kan resulteren in o.a. schizofrenie en depressie? Ook dit lijkt voornamelijk op spookverhalen gebaseerd te zijn. Toen een team van wetenschappers van de Universiteit van Colorado en de Universiteit van Kentucky in de VS in 2015 in een groot onderzoek naging wat er waar was van deze verhalen, konden ze er geen enkel bewijs voor vinden. MRI-scans en andere tests lieten zien dat het brein van regelmatige cannabisgebruikers minstens even vitaal was als dat van niet-gebruikers.

Volgens Arno Hazekamp, Nederlands moleculair bioloog en cannabisonderzoeker, zijn de psychische problemen van sommige wietgebruikers waarschijnlijk te wijten aan het feit dat ze bespoten wiet gebruiken en dus iedere keer dat ze een joint opsteken, het gif van de bestrijdingsmiddelen binnenkrijgen. De genoemde problemen zijn namelijk bekende symptomen van overmatige gifinname.

De wiettoestand in Nederland

Op zich genoeg reden dus om de terugkeer van cannabis in het dagelijks leven toe te juichen zo lijkt het, maar hoe is de situatie in Nederland op dit moment? Die is dat onze regering nog steeds niet staat te springen om cannabis toegankelijker te maken, maar er gaan wel steeds meer stemmen op in de Tweede Kamer en onder medici om toch vooral te stoppen met dit suppressieve beleid. Het wetenschappelijk bewijs voor medicinale cannabis is er, de enthousiaste patiëntenverhalen zijn er en cannabis is vele malen goedkoper dan reguliere medicijnen.

Bovendien kent het geen bijwerkingen, zolang je de ‘high’ die die ene cannabinoïde, THC genaamd, met zich meebrengt maar weet te ontwijken. Maar ook zo’n roes is verder onschadelijk, en zodra je je eigen tolerantiegrens weet (die is voor ieder mens anders) kun je daar voortaan netjes onder blijven. En dan kan er juist geprofiteerd worden van de krachtige helende eigenschappen van dat stofje.

Ons lichaam verwelkomt cannabinoïden van de plant

Zoals Canada liet zien, en eerder ook al andere landen zoals Uruguay, Jamaica en verschillende staten in de VS, is de opkomst van cannabis feitelijk niet meer tegen te houden. Het is een kwestie van tijd dat wij ook hier een kabinet krijgen dat dat zal inzien. Dus dan blijft de enige resterende vraag: hoe kun je cannabis het beste innemen?

Daar zouden we een apart verhaal over kunnen schrijven, want cannabinoïden laten zich nogal graag opnemen door het lichaam. Geen wonder ook, als je bedenkt dat de cannabinoïden van de plant naadloos aansluiten op ons eigen inwendige endo-cannabinoïde systeem (ja, ons lichaam maakt zelf ook een soort cannabinoïden aan!) dat zo’n beetje alle belangrijke lichaamsprocessen aanstuurt en coördineert, van het afweersysteem en de spijsvertering tot het slaap-waakritme en de stofwisseling.

Je kunt cannabis vapen of via een e-sigaretten roken (blowen is veel minder effectief), je kunt er thee van maken of salade, je kunt er zetpillen van maken, huidzalf, je kunt het inslikken of via druppeltjes onder de tong doen die dan binnen enkele minuten door de mond opgenomen worden.

Dat laatste is op dit moment de populairste manier: de flesjes CBD- of wietolie (THC-olie) zijn bijna niet aan te slepen. Gemaakt door particulieren of pioniers zoals de Stichting Suver Nuver. Maar ook de zogenaamde “edibles”, oftewel eetbare producten en snacks met cannabis zijn sterk in opkomst: je kunt wietproducten zoals wietchocola, wietpizza en wietkoekjes nu vaak gewoon al online bestellen.

Kortom, de toekomst voor cannabis ziet er zonnig uit. Het zal voor sommige mensen misschien even wennen zijn om de plant met andere ogen te bekijken dan ze zo lang gedaan hebben, maar de vele voordelen ervan vallen simpelweg niet langer te ontkennen. Of zoals onderzoeker Johan Oldekamp het zei: “Als er Olympische Spelen gehouden zouden worden voor planten, zouden alle medailles naar Cannabis gaan.”

Kees de Graaff

Samen met de oliemakers van THC-Olie.nl zet ik mij in om krachtige cannabisproducten beschikbaar te maken voor patiënten en er voorlichting over te geven. We vinden het onterecht dat de cannabisplant door onze overheid alleen maar als drug beschouwd wordt en via organisaties zoals het Zorginstituut Nederland zelfs het standpunt huldigt dat de medicinale werking van cannabis "niet bewezen" zou zijn. Ter illustratie hiervan heeft THC-Olie.nl een lijst gepubliceerd van meer dan 250 wetenschappelijke onderzoeken die de medicinale werking van cannabis juist wel aangetoond hebben.