Debbie van der Zande blogt sinds mei 2015 voor Eigenwijs Blij. Ze blogt voornamelijk over dierenwelzijn en de (pleeg)zorg voor honden en katten. Daarnaast is Debbie boekengek, vegetariër met veganistische trekjes en fan van Spaanse galgo’s. In dit interview lees je hoe zij ‘eigenwijs blij’ leeft en welke stappen ze nog wil gaan zetten.

Wat doe je in het dagelijks leven?

Ik ben redacteur bij Hebban.nl, een vrij nieuwe boekenwebsite met redactionele inhoud en alle ruimte voor de community van lezers. De genres fantasy & sciencefiction zijn mijn expertise, maar ik stuur ook de non-fictie troepen aan. We recenseren, interviewen, brengen nieuws en artikelen. Het is gruwelijk leuk om zo de hele dag met boeken bezig te zijn. Ik ben een ontzettende boekengek, ook te zien aan onze massieve boekenkast in de woonkamer van 7,5 meter lang en plafondhoog. We hebben ons huis uitgezocht op een geschikte boekenmuur.

Half juni komt ons (samen met partner Martijn) boek uit ‘Hoe schrijf je fantasy & sciencefiction?’. Heel spannend natuurlijk, de boekpresentatie is in de boekwinkel waar ik tot januari van dit jaar nog werkte. Dertien jaar lang heb ik in diverse boekwinkels gewerkt, totdat Hebban te veel tijd ging kosten en ik ervoor koos om dat fulltime te gaan doen.

Ik ben bestuurslid voor de Stichting ter bevordering van het fantastische genre en er is een minibieb op onze oprit in de maak. Ik zeg altijd, half grappend, maar eigenlijk bloedserieus: als de hele wereld leest, is er wereldvrede.

Verder ben ik pleeggezin voor Greyhound Friends, een stichting die Spaanse galgo’s uit Spanje opvangt en hier in Nederland herplaatst. De Spaanse galgo is een gebruikshond in Spanje. Voldoet zo’n hond niet meer bij de rennen of de jacht, dan moet hij weg. Het zijn de meest vriendelijke, zachtaardige en rustige bankhonden, die fijne baasjes verdienen.

Wat is jouw manier van ‘eigenwijs blij’ leven? Welke thema’s zijn hierbij voor jou belangrijk?

Dierenwelzijn is een van de grootste thema’s waar ik aandacht voor heb. Naast het opvangen van ongewenste dieren via Greyhound Friends, ben ik sinds mijn 19e altijd vrijwilliger geweest bij dierenasiels. Ik ben ruim twaalf jaar vegetariër nu, met veganistische trekjes. Als je die stap neemt, begrijp je op den duur steeds minder hoe we duizenden kippen in donkere schuren kunnen stoppen en hoe we vee op vreselijke transporten kunnen zetten. Als ik er te veel over nadenk, raak ik er flink gedeprimeerd van. Het is al vroeg begonnen, in mijn tienerjaren dacht ik erg veel na over al het leed in de wereld en dat drukte toen best zwaar op mijn iele schoudertjes. Ik was vreselijk opgelucht toen ik eindelijk vegetariër werd en mijn migraineaanvallen zijn zelfs acuut verminderd na die beslissing.

Ik ben nu zo’n vervelende vegetariër die niet meer naar BBQ’s gaat. Daar had ik in mijn eerste vega-jaren niet zo’n probleem mee, alleen sta je dan vaak wel te kauwen op een droog stukje stokbrood. Maar tegenwoordig word ik boos en opstandig van zo’n meatfest en is het voor iedereen gezelliger dat ik er niet bij ben… Ik begrijp het gewoon niet (meer), ik snap niet hoe je je tanden erin kunt zetten. Ik ben ergens onderweg onbewust toch wat geradicaliseerd. Maar eigenlijk vind ik het niet radicaal. Ik vind de bestaande situatie juist heel erg extreem en voel me daar niet prettig bij. Al die kiloknallers, die blote kippenbillen die in de supermarkten liggen, dat lijkt mij iets waar je allemaal verontwaardigd over zou moeten zijn.

Er is een soort innerlijke verschuiving geweest, waardoor ik een cultuurclash heb met de cultuur waarin ik ben opgegroeid, het welvarende Nederland. Ik vind het onmogelijk om niet het individu in elk beest te zien.

Was er een moment in je leven waarop je dacht: nu ga ik het anders doen? Of ging dat geleidelijk of direct van huis uit?

Mijn familie bestaat uit heel sociale mensen, maar dit soort zaken staat gewoon niet op hun netvlies. Mijn liefde voor dieren, mijn gebrek aan neiging om de aarde te gebruiken als afvalstortplaats en oneindige voorraadkast komt uit mezelf. Ik vind dat je een ander niet aan moet doen wat je zelf niet wilt meemaken. En dat stopt niet bij de Nederlander, of de menselijke soort. Waarom zou het?

Wel leer ik steeds meer bij. Ik at vrolijk eieren door in mijn vega-jaren totdat ik www.waardelozehaantjes.nl ontdekte. Welke maniak bedenkt dat je kuikens makkelijk kunt versnipperen? Na mijn grote stap om vegetariër te worden, is het een hele serie geweest van kleine ministapjes en dat proces zal de rest van mijn leven duren.

Heb je heimelijke genoegens? Dingen die volgens je eigen overtuiging ‘fout’ zijn, maar die je jezelf toch af en toe gunt?

We hebben net een nieuwe tweedehands auto gekocht en dat is een monsterlijke benzinevreter met leren stoelen. Ik zou nooit zelf leren stoelen als optie kiezen. Ik heb er over nagedacht en nagedacht en we hebben toch deze auto gekocht, omdat hij erg mooi en gaaf was. Ik heb wel het veto behouden om ervoor te kiezen binnen een jaar de auto weer weg te doen als ik niet kan leven met het leer. Het is voor mij op de een of andere manier toch ook weer een verkenning van mijn eigen ideologie. Zo werkt het voor andere mensen al met die kippendij in de supermarkt: eigenlijk is het niet goed, maar ik wil het wel graag. Je stapt er makkelijk over heen, als je het maar graag genoeg wilt. Als je het lijden niet ziet, is het lang niet zo erg.

Welke stappen voor een in jouw ogen beter leven denk je in de toekomst te zullen gaan zetten?

Ik vind het nog wel erg moeilijk om alle ingrediënten van een product af te speuren naar dierlijke inhoud. Ik kan niet goed koken (vriendlief Martijn godzijdank wel) en snap niet veel van ingrediënten. Het is ook vaak niet snel te zien en producenten en verkopers maken het ook niet makkelijker. Maar toen ik vegetarisch ging eten, zat ik vaak lang te kauwen op een kartonnen burger van de Albert Heijn. Nu heb je schappen vol vegetarische en echt heerlijke producten, krijgt veganistisch een plek en worden regels aangescherpt. Het veganistische van nu is het vegetarische van toen. Ik ben benieuwd hoe het over tien jaar is.

En ik zou heel graag minder afval en plastic willen ‘produceren’. Als je er een beetje op let, zie je hoe ontzettend veel plastic je van dingen aftrekt op een gemiddelde dag. Toch zijn daar ook goede bewegingen gaande, je kunt makkelijk een bijenwas doek kopen, die je als herbruikbare afsluitdoek gebruikt. Ik ga het direct bestellen na dit interview.

Welke tip voor een ‘eigenwijs blij’ leven wil je graag met iedereen delen?

Sta af en toe stil bij wat je doet en stap uit je gewoonten. Af en toe even denken voor je weer verder gaat op de automaat. Andere keuzes maken is tegenwoordig ontzettend makkelijk, dus je kunt een heleboel veranderen zonder jezelf geweld aan te doen. Geef jezelf kleine miniduwtjes en eet eens die fantastische Albert Heijn Teriyaki, in plaats van een blanke kippendij.

Benieuwd naar de artikelen van Debbie voor Eigenwijs Blij? Op de auteurspagina van Debbie van der Zande vind je een overzicht van al haar artikelen.

Onze interviewer

Interviewer @ Eigenwijs Blij

Hoe pakken anderen dat nou aan? Onze interviewer laat je kennismaken met onze bloggers en andere mensen met een eigenwijs blije kijk op de wereld.