Goed! Druk! En hoe is het met jou?
Ken je dat? Dat je iemand vraagt “Hoe is het ermee?” en dat het antwoord dan steevast begint met “Goed!”, dan een pauze met daarna “Druk!” en dat als je geluk hebt daarna het echte verhaal komt? Het is mij steeds meer gaan opvallen en ik hoor het mijzelf ook zeggen. Wat zegt dat over ons dat “Druk” zo’n vaste status heeft gekregen in onze begroetingsrituelen?
Toen ik nog brieven schreef
Toen internet nog niet bestond en de telefoon nog in de woonkamer stond, had ik een aantal vriendinnetjes met wie ik eigenlijk alleen per post contact had. Niet echt fanatieke pen pals (daar was ik toen al te lui voor), maar wel regelmatig een briefje met onzindingetjes waar kinderen van 10 zich druk om maken. Zo’n brief had een bepaald stramien om mee te openen:
Lieve X,
Hoe is het ermee? Met mij gaat het goed. Met jou ook? Ik hoop van wel.
– Start van de echte brief –
Ook toen al was het woordje ‘goed’ een vorm van beleefdheid dat eigenlijk inhoudelijk vrij weinig betekende. Prima. That’s how we roll in The Netherlands. Hoewel ik op latere leeftijd ook wel eens de behoefte kreeg om die onzin gewoon over te slaan en direct de diepte in te gaan.
De tweede muur: druk
Ongeveer op dat moment, ik zal 25 ofzo zijn geweest, begon ik echter ook te merken dat dat tweede woordje er steeds vaker bij werd geplakt. “Druk!” Twee muurtjes van beleefdheid om zo snel mogelijk doorheen te prikken. Maar waarom eigenlijk? En waar “Goed” nog ontegenzeggelijk een positieve connotatie heeft, is dat bij “Druk” nog maar de vraag. Ik hoorde het mijzelf ook zeggen. Keer op keer weer. Maar waarom eigenlijk?
Status én als afweermechanisme
Ik ben natuurlijk niet de eerste die deze verschuiving in hoe wel elkaar begroeten heeft opgemerkt. Frank schreef er zelf al eens een artikel over. Andere mensen die hierover hebben nagedacht komen met twee mogelijke verklaringen. Ten eerste is ‘druk’ in onze cultuur steeds meer gelijk gaan staan met ‘succesvol’. Je bent blijkbaar enorm gewild als je ‘druk’ bent. En dat geeft een gevoel van status. Daarnaast is ‘druk’ op voorhand een soort afweermechanisme. Mocht je gesprekspartner met een voorstel komen (kopje koffie, uit eten, helpen verhuizen) dan is op voorhand al duidelijk dat je eigenlijk geen tijd (zin) hebt.
Self-fulfilling prophecy en de kracht van affirmaties
De tragische grap is dat ik helemaal niet druk wil zijn. En veel mensen om mij heen die de ‘goed-druk’-riedel ook gebruiken ook niet. En soms ben ik ook helemaal niet zo druk, maar voel ik mij wel druk. Opgejaagd. Haastig. En daar schuilt het gevaar: door steeds te zeggen dat je ‘druk’ bent, fungeert dat zinnetje als een affirmatie en ga je je ook steeds drukker voelen.
”Goed, lekker rustig”
Toen ik mij dit effect besefte heb ik af en aan een beetje de proef op de som genomen. Niet genoeg voor publicaties in wetenschappelijke bladen, wel voor een ‘dit-smaakt-naar-meer’-gevoel. Ik probeerde waar het kon de standaardvraag te beantwoorden met “Goed, lekker rustig.” Dat leverde vertwijfelde blikken op én voelde van binnen ook wel gek. Alsof ik ergens vind dat ik niet het recht heb om het rustig te hebben of zoiets. Bijzonder. Maar het voelde ergens ook wel lekker. Als een kleine triomf. De komende tijd ga ik daarom proberen vaker te zeggen dat het goed met mij gaat omdat ik het rustig heb. Of gewoon omdat het goed met mij gaat, punt. Als het niet al fungeert als positieve affirmatie, dan op zijn minst om anderen te prikkelen hier ook eens over na te denken.
En hoe is het met jou?
Lekker rustig, maar nog wel een beetje ziek. Wanneer kom je langs? :)
Je staat in m’n agenda als ‘afspraak mee maken’. Ik doe snel een voorstel! (want deze week was ik toevallig even echt druk en vanaf volgende week echt weer rustig ;p)