Mijn inspiratie: de kinderboeken van Arnold Lobel
Sommige kinderen groeien op met felgekleurde helden. Mijn helden waren sober gekleurd: bruin, grasgroen en oker. Ik heb het over de figuren in de kinderboeken van Arnold Lobel, en dan vooral Kikker en Pad. Waarom is Arnold Lobel mijn held? Omdat hij de basis legde voor zowel mijn morele besef als mijn liefde voor lezen en boeken. Hij is onmiskenbaar onderdeel van mijn fundament onder eigenwijs blij in het leven staan.
Wie was Arnold Lobel ook alweer?
De Amerikaan Arnold Lobel leefde van 1933 tot 1987 en was de schrijver van heel wat bekende kinderboeken die hij ook nog eens zelf illustreerde. In Nederland ontving hij diverse prijzen voor de boeken over Kikker en Pad en zijn boeken Valentijn en Bij Uil Thuis.
Geen menselijke emotie is te gek
Wat ik zo waanzinnig mooi vond en vind aan de verhalen van Arnold Lobel is dat elke emotie voorbij komt zonder dat hier een dramatisch waardeoordeel aan wordt gegeven. De emotie wordt eerder liefdevol omarmd dan ‘goed’ of ‘fout’ bevonden. En dat op een knusse, optimistische, herkenbare manier. Precies sentimenteel genoeg zonder tragisch te worden.
Het beste voorbeeld hiervan is denk ik Tranenthee uit Bij Uil Thuis. Uil maakt zichzelf in dit geval expres aan het huilen met eenvoudige, maar oh zo verdrietige dingen zodat hij thee kan zetten van zijn tranen. Lepels die achter het fornuis zijn gevallen bijvoorbeeld. En een heerlijk bord aardappelpuree dat niemand meer wil opeten…
Onvoorwaardelijke vriendschap en elkaar aanvullen
Maar eigenlijk draait Arnold Lobel om de twee vrienden Kikker en Pad. Ze zijn een archetypisch duo van de twee kanten die iedereen in zich heeft. Kikker is kalm en stabiel, Pad heeft een pittiger temperament met alle gevolgen van dien. Maar uiteindelijk is hun vriendschap onvoorwaardelijk. Zoals die keer dat Pad als ‘de grote Pad’ op het toneel staat en kunstjes vertoont. Hij schept enorm op tegen Kikker, die in het publiek zit. Hierdoor wordt Kikker steeds kleiner, tot Pad zijn vriend helemaal niet meer kan zien. Pad wordt boos en raakt in paniek en wil niet meer op het toneel staan zonder zijn vriend. Een prachtig verhaal waarin op een mooie manier te voelen is wat het effect kan zijn van je eigen ego strelen ten nadele van je omgeving. En het mooie is: dat staat dus nergens letterlijk uitgespeld. Maar het is voor elke lezer (en toehoorder, als je wordt voorgelezen) zo klaar als een klontje.
Wie mij een beetje kent, zal niet verrast zijn dat ik het meest van mijzelf herken in Pad. Zoals die keer dat Pad een lijst maakt met alle dingen die hij die dag gaat doen, zodat hij lekker kan afstrepen. Maar dan waait de lijst weg en kan hij niet achter zijn lijst aanrennen, omdat die activiteit ‘niet op zijn lijst staat’. Ahem.
Later ontdekt: de sprinkhaan
Pas heel veel later ontdekte ik de verhalen over Sprinkhaan, die helaas niet in het Nederlands zijn uitgebracht. Sprinkhaan loopt puur toevallig mee in een stoet kevers die helemaal pro ‘ochtend’ zijn. Als Sprinkhaan dan zegt dat hij de middag en de nacht toch ook wel leuk vindt, worden de kevers boos. Ikzelf interpreteer dit als een verhaal over hokjesdenken. Voor Sprinkhaan kunnen bijvoorbeeld meerdere religies naast elkaar bestaan. Alles mag zijn, want waarom niet?
Een moraal zonder moralisme
Alles mag zijn, niks is echt gek of slecht. Dat is de moraal van Arnold Lobel in de meest pure zin van het woord. Sterker nog, terwijl ik dit schrijf realiseer ik mij dat deze manier van denken, leven zonder dogma’s en oprecht begrip en interesse hebben voor ieder standpunt en elke emotie (zonder dat je het maar overal klakkeloos mee eens moet zijn), wel zo ongeveer mijn morele basis is. Een basis die ik ook aan mijn dochter mee wil geven. En daarom hangt er een canvas van Kikker en Pad boven haar bed en hoop ik haar nog veel van Arnold Lobel te mogen voorlezen, zoals mijn moeder ook al die jaren voor mij heeft gedaan.
Dit artikel is onderdeel van onze serie ‘helden‘. Wie is jouw inspiratiebron voor een eigenwijs blij leven?
Heb gisteren een voorleesboek van de bibliotheek gehaald van deze schrijver. Ben benieuwd!
Tof Paulien! Ik ben heel benieuwd wat je ervan vindt. Welk boek heb je geleend?