Ik wilde al jaren een e-reader, maar kon de aankoop nooit helemaal legitimeren. Het ding moet immers gemaakt worden en dan moet je hem wel genoeg gebruiken. Las ik wel genoeg boeken? Of wilde ik juist een gadget waar ik notities op kon maken? Of wilde ik qua functies eigenlijk een tablet? Maar ja, dan zou ik de voordelen van e-ink weer mislopen. En zo hobbelde de tijd voort, terwijl mensen om mij heen een iPad of reMarkable kochten. En toen verscheen in 2021 de Kobo Elipsa: e-reader en digitaal notieblok in één. Ik bleef twijfelen. Zo lang zelfs dat daar ineens de aankondiging van de Kobo Sage was. Dat moest hem maar eens gaan worden. Twee maanden na mijn aankoop deel ik graag mijn ervaringen. Is mijn leven nu een stukje duurzamer geworden?

Wat ik precies kocht

Mijn artikel is niet per se een review, maar gaat vooral over de rol van een e-reader in een groen huishouden. Het maakt dus tot op zekere hoogte niet zo uit welke e-reader je koopt. Maar voor de context van mijn verhaal is het wel goed om te weten welke e-reader ik precies in huis heb gehaald. Eind 2021 kocht ik de Kobo Sage e-reader, de bijbehorende stylus (de pen waar je digitaal mee schrijft, et cetera) en de zogenoemde Power Cover. Dat is een hoes voor de Kobo Sage waar de stylus-pen makkelijk in vast klikt en waar bovendien een extra batterij in zit. Dat leek mij ontzettend handig, maar blijkt in de praktijk vooral gewicht toe te voegen. De Power Cover is zwaarder dan de Kobo Sage e-reader zelf! Gelukkig kun je hem er gemakkelijk uitklikken. Dat je met deze hoes de stylus eenvoudig kunt opbergen is wel enorm handig.

Het probleem van papieren boeken

Ik lees een boek vrijwel nooit meer dan één keer. Terwijl de ruimte die je voor je boeken nodig hebt met elke aankoop groeit. De afgelopen jaren leende ik gekochte boeken van papier daarom vaak uit aan vrienden. Helaas kwam het regelmatig voor dat boeken niet meer terug kwamen. Ik gaf geprinte boeken ook wel eens echt weg, maar wist niet altijd zeker of iemand er dan wel echt blij mee was. Of had ik een vriend nu met oud papier opgezadeld? Uiteindelijk was ik het zat. Geïnspireerd door Marie Kondo hebben we 50% van onze boeken naar de kringloop gebracht. Dat ruimt lekker op! Maar nu hebben zowel mijn man als ik een nieuw favoriet genre. Natuurlijk zijn we lid van de bibliotheek, maar die hebben ook niet alles. De voorraad aan eenmalig gelezen papier in de kast begint daardoor toch weer te groeien. Ondertussen had de industrie last van papiertekort. Misschien toch maar eens beginnen met e-books?

Blij met een e-reader met e-ink

Een van mijn belangrijkste voorwaarden voor een gadget waarop ik e-books zou kunnen gaan lezen was e-ink. E-ink (electronic ink) werkt heel anders dan led-pixels. Elk puntje op het scherm is óf zwart óf wit. En zolang er niks hoeft te veranderen, is er ook geen stroom nodig. Energiezuinig dus. Maar nog belangrijker is dat het scherm in principe onverlicht is. Dat zorgt ervoor dat ik met een e-reader gewoon tot aan dat ik ga slapen een boek kan lezen zonder dat ik vervolgens drie uur wakker lig. Heerlijk. De Kobo Sage heeft overigens wel een optioneel achtergrondlichtje (schermverlichting) voor als je toch wat meer licht nodig hebt. Maar ik heb dat meteen uitgezet. Nog niet gemist.

Mijn eerste gekochte e-book

Ik had al wel wat ePub-bestanden en pdf’s op mijn computer staan (daarover later meer). Bovendien bleek het mogelijk om via de bibliotheek gratis e-books te lenen. Er zijn trouwens ook abonnementen als Kobo Plus enzo, maar die kunnen voor mij niet uit. Hoe dan ook, al vrij snel werd het tijd om een bepaalde titel echt te kopen. Het boek was niet in de bibliotheek en het prijsverschil tussen digitaal en papier was groot genoeg (ik heb toch wel een beetje moeite met een boek dat in print 15 euro en als e-book 13 euro kost). In dit geval was het verschil in prijs dus groter.

Hoewel ik toch wel een drempel over moet voor het betalen van 8 euro voor een digitaal bestand. Waarom weet ik eigenlijk niet. De fles wijn die op tafel staat is waarschijnlijk net zo duur. Vroeger vergeleek ik zulke dingen met een bezoek aan de bioscoop, zeg maar 10 euro: je houdt daar ook niets tastbaars aan over, behalve de ervaring. Is de ervaring van het lezen van een boek net zo veel waard als het kijken van een film? Ik denk het wel. Het op de e-reader zetten gaat vervolgens heel makkelijk. Omdat ik ook zoveel ePub’s en pdf’s van andere herkomst heb, gebruik ik het programma calibre om mijn e-books te beheren. Maar zoiets zal voor veel mensen niet eens nodig zijn.

Is het lezen van boeken met de e-reader fijn?

Het is serieus een waar genot. Ergens mis ik het aanraken van papier wel, maar de Kobo Sage voelt ook heel prettig, zowel met als zonder beschermhoes. Het bladeren gaat met twee knoppen en gaat ook heel logisch en soepel. Ik kan er eigenlijk niet veel meer over zeggen. Waar ik vroeger soms drie weken moest wachten tot een Engelstalige roman mijn brievenbus bereikte, inclusief het hiervoor noodzakelijke papier en transport, kan ik nu al dezelfde avond beginnen met lezen.

Is het lezen van boeken met de e-reader duurzaam?

Maar wacht, zo’n elektronische gadget is toch ook enorm slecht voor onze planeet? Ja, op zich wel. Dat is ook precies de reden dat ik er zo lang over heb gedaan voor ik er eindelijk een kocht. Er is al best veel onderzoek gedaan naar wat meer eco-friendly is: een e-reader of boeken van papier. De conclusies verschillen, maar ergens tussen 20 en 50 boeken ligt het omslagpunt. Als je meer dan zoveel titels leest op een e-reader ben je groener bezig dan met (gekochte) boeken van papier. Ik lees minstens twee boeken per maand; dus als mijn Kobo Sage een beetje lang meegaat, zit ik goed qua duurzaamheid.

E-reader als notitieblok om papier uit te sparen

Tot zover het lezen van boeken met de e-reader. Ik wilde meer van een e-reader, namelijk het kunnen maken van notities. Dit gaat heel makkelijk met de Kobo Sage. Je maakt een file aan, schrijft met de stylus wat je te schrijven hebt en klaar alweer. Als je er klaar mee bent, kun je het document gewoon verwijderen. Zou dit een topoplossing zijn voor alle to-do-lijstjes die hier in huis rondslingeren? Dat blijkt tegen te vallen. Een mooi voorbeeld is hoe we de e-reader gebruikten als scoreblok voor een potje Scrabble. Al die kleine acties bleken een behoorlijke aanslag op de batterij van de e-reader. Waarschijnlijk was het milieuvriendelijker geweest om voor dit soort schrijfsels de achterkant van een oude envelop of iets dergelijks te gebruiken.

Notities maken voor werk

Dat is anders met notities die ik maak voor mijn werk. Vaak gaat dit om wat snelle notities tijdens een telefoongesprek over de opdracht die ik voor mijn klant zal oppakken. Hiervoor is de notitie-functie van de e-reader heel fijn. Met de hand schrijven vind ik met dergelijke zaken veel prettiger dan typen. En op deze manier heb ik de juiste informatie bij de hand tot ik de opdracht afgerond heb. Daarna kan ik het document gewoon verwijderen. En eerlijk is eerlijk; als ik in een corona-luwe periode langs klanten ga, ziet het er toch wel wat professioneler uit om met een Kobo Sage aan tafel te zitten dan met een oude envelop.

Met de e-reader PDF’s checken voor werk

Een andere functie van de Kobo Sage die mijn werk een stukje milieubewuster maakt is de mogelijkheid om PDF’s te lezen én daar aantekeningen op te maken. Mijn werk als copywriter bestaat uit het afleveren van vele pagina’s toffe, fijn leesbare, aantrekkelijke teksten. Voordat ik mijn teksten opstuur naar een opdrachtgever, lees ik ze altijd nog een laatste keer door. Vaak ben ik dan al zo zat van het beeldscherm, dat ik de teksten print om ze op papier te lezen. Dat hoeft nu niet meer. Ik maak er een PDF van, ga lekker in een luie stoel zitten en krabbel mijn opmerkingen met de stylus in de kantlijn. Klaar met checken? Ik leg mijn e-reader naast mijn laptop en voer zo een voor een de laatste puntjes op de i door. Dit werkt enorm goed en scheelt een hele hoop papier. De PDF’s zitten bovendien niet ergens in een cloud ofzo, dus ook daar geen verborgen emissies. Top!

Focus; minder afleiding tijdens je werkdag

Een bonusfunctie waar ik meer gebruik van maak dan dat ik van te voren had gedacht is de koppeling met Pocket. Dit is een app waarmee je artikelen op internet opslaat voor een later moment. Niet meer tijdens je werkdag verdwalen op nieuwssites: wat je interessant vindt, warp je naar je Pocket en verschijnt vervolgens op je e-reader om lekker rustig op de bank te kunnen lezen (in e-ink, dus alsnog lekker slapen!). Dat scheelt een hoop onnodige afleiding. En focus is een schaars goed geworden.

Recepten lezen tijdens het koken

Ook handig: we kunnen het gebruiken voor recepten. Er zijn veel recepten (van Eigenwijs Blij en andere websites) die we regelmatig maken. Dat recept van je telefoon af lezen in de keuken heb ik altijd al irritant gevonden. Ik had ooit al wel de gedachte om die allemaal te printen, maar dan zit je weer met papier en staat er weer ergens een ordner stof te verzamelen. Nu warp ik het recept naar Pocket en zet ik de e-reader in de standaard voor kookboeken. Niet per se een vergroening, maar wel superhandig!

Toch wel een beetje groener leven met een e-reader

Al met al heeft deze combinatie van een e-reader met een digitaal notitieblok er na een paar weken al voor gezorgd dat ik minder papier gebruik. Iets dat mij wel stoort aan de Kobo Sage? De stylus-pen heeft een AAAA-batterij nodig. Vrijwel nergens te krijgen en het formaat past bovendien niet in mijn oplader. Ik heb geen idee hoe lang deze batterij mee zal gaan, maar erg duurzaam is het niet. Toch denk ik wel dat een e-reader een duurzame gadget kan zijn, zeker als je hem intensief gebruikt.

Cecile Bol

Schrijver / dichter / foodie @ Hommelgaard

Zelfstandig ondernemer met tekstbureau Studio Vuurvogel || Dichter, vooral in het Engels || Gezin met Remi, Emily, poes & wat kippen